Gelijktijdig menstrueren? Wat zegt dat over teams?

Iedereen heeft zijn eigen metafoor voor organisaties. De één ziet zijn bedrijf als een machine. Een tweede ziet het als een dorp; een plaats waar mensen een gemeenschap vormen. Een derde vindt zijn organisatie te vergelijken met een democratische volksvergadering. En zo zijn er nog wel een aantal te bedenken. Ik zelf hou er wel van om organisaties te zien als biologische organismen. Als systemen die je kunt vergelijken met zogenaamde ‘osmotische systemen’. Het menselijk lichaam is zo’n systeem, maar ook een bos of regenwoud.

In die biologische systemen zijn bepaalde wetmatigheden werkzaam. Zo streven organismes en hun afzonderlijke onderdelen naar veiligheid, en offeren sommige onderdelen zich op om het totaal te redden. Veiligheid is een belangrijke conditie. Als die er niet is, verpieteren de organismes, en vertonen ze stressgedrag.

Over organismes vragen biologen zich iets af wat managementdenkers zich ook over teams afvragen: werken ze het best volgens een blauwdruk, of komen ze het best tot hun recht als ze zelf-assemblerend zijn?

In de natuur is het niet zeker dat dingen tot stand komen volgens een bepaalde blauwdruk. Bij de mens groeien buikhuid en buikzenuwen naar elkaar toe langs de weg van aantrekkingskracht, meent Dawkins. Niet omdat er ergens in het systeem van de foetus een blauwdruk zit die dat allemaal programmeert.

Misschien is dat de natuurlijke loop: dat er een vanzelfsprekende orde ontstaat wanneer je mensen in een team verenigt. Dat mensen dan vanzelf iets organiseren. Van vrouwen is bekend dat ze gezamenlijk gaan menstrueren wanneer ze in groepsverband verkeren. Mogelijk dat hiërarchieën tussen mensen ook zo, dus op natuurlijke wijze ontstaan, en dat dat ook verklaart waarom mensen zich verzetten tegen formeel opgezette organisaties, waarin mensen leiding geven die ze eigenlijk niet als leider erkennen.

Dit soort inzichten kunnen enorm helpen bij begeleiding van teams en organisaties. Wanneer we ze meer leren zien als osmotische systemen, betekent dat iets voor de manier waarop we ze begeleiden. Veiligheid, informele ordes en leiderschap en je visie daarop veranderen wezenlijk onder invloed van een dergelijke benadering.

In april geeft Bert Overbeek in stadscafe'De Observant in Amersfoort weer een workshop over veranderingen en het brein. Zie  de advertentie voor een eerdere workshop± http://www.jongebazen.nl/verandermanagement/workshop-voor-managers-trainers-en-coaches-over-het-brein De kosten zijn 175 euro per deelnemer. Dit bedrag is exclusief lunch, verblijfkosten, BTW en koffie. U kunt informatie opvragen via pitcher.support@hetnet.nl  Bert twittert op Goeroetweets.

 

 

Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren

Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)

Word een pro!

SCHRIJF MEE >>

Jos Steynebrugh
Bert,

je schrijft: “Van vrouwen is bekend dat ze gezamenlijk gaan menstrueren wanneer ze in groepsverband verkeren”. Vraag: Kan je refereren aan een (of meer) onderzoek(en)?

Vraag: Àls dat waar is, wat KÀN je er dan vervolgens mee?

Groet,
Jos Steynebrugh
Diederik Steeman
Lid sinds 2019
Poeh, Jos, ik moet even terug in mijn geheugen. In 1971 beschreef de onderzoekster Martha McClintock het fenomeen al. Er is natuurlijk flink over gefilosofeerd. Tijdens haar menstruatie zendt een vrouw geurloze stoffen uit, die de menstruatiecycli van andere vrouwen kunnen beïnvloeden. (Het gelijktijdige menstrueren wordt veroorzaakt door feromonen. Feromonen zijn chemische stoffen die boodschappen overbrengen tussen individuen van eenzelfde plant- of diersoort.)
Als je googlet op gelijktijdig menstrueren vind je allerlei links zoals deze http://www.meesterbrein.com/view.php/samenlevende-vrouwen-stellen-hun-menstruatiecyclus-op-elkaar-af.html
Mocht je echt uit zijn op wetenschappelijk materiaal, omdat je alleen onderzoeken vertrouwt, dan moet je even verder zoeken nog. Maar dat is aan jou wel besteed denk ik.
Wat je er mee kan als het waar is, laat ik aan jou over. Ik kan niet in je wereldbeeld kijken en weet dus ook niet waar jij antwoorden op zoekt of hoe je het praktisch wilt vertalen. Ik vond het een waardevolle vraag.
Patricia Dijkman
Lid sinds 2019
Beste Bert,

Intrigerend artikel.

Ooit had ik een manager die in zijn agenda zowel mijn menstruatie als die van zijn vrouw bijhield. Dan wist hij tenminste elke maand weer waar hij aan toe was en wanneer hij van wie de wind van voren zou krijgen.

Mijn reactie op jouw artikel is tweeledig:

1. Als ervaringsdeskundige

Als (thans nog) vruchtbare vrouw inclusief een authentieke menstruatiecyclus met alles er op en eraan, al ruim 19 jaren nauw samenwerkend met meerdere vrouwen op een afdeling kan ik je zeggen dat ik het niet met je eens ben. Wij snoepen niet allemaal tegelijkertijd uit de chocoladetrommel, noch maken wij en masse gebruik van de tamponbox op het toilet. Met een groot deel van deze dames werk ik al ruim 10 jaar samen.

2. De wetenschappelijke basis

Daarnaast blijkt ook uit wetenschappelijk onderzoek geen statistisch significant verband te zijn aangetoond over groepsmenstruatie.

Kijk maar eens naar deze link: http://ronaldveldhuizen.com/mijn-werk/universiteitskrant/kul-of-kennis-vrouwen-menstrueren-synchroon/

Terug naar jouw artikel en het punt dat je maakt door middel van groepsmenstruatie en de parallel naar osmotische systemen, natuurlijke ordening en hiërarchie. In het geval er door natuurlijke ordening inderdaad sprake zou zijn van synchrone menstruatie, zou er dan ook door diezelfde ordening een hiërarchische structuur ontstaan onder vruchtbare vrouwen met aan top een oppermenstruatrieleidster? Wat zou je hier als manager mee kunnen?

Ik krijg nu al medelijden met mannelijke medecollega's, laat staan teamleiders. Kun je je voorstellen wat de effecten zijn van groeps-PMS, groepsmenstruatiebuikpijn, groepschocoladevreetbuien? Ik vermoed dat je naast (menstruatie)managementkwaliteiten misschien ook een spoedcursus vrouwenpsychologie gevolgd moet hebben om zo'n groepsmenstruatie te kunnen handelen.
Bert Overbeek
Auteur
Geweldige reactie, Patricia. Ik heb gelachen om het slot en met veel interesse kennis genomen van de inhoud van je reactie,

Ben wel benieuwd of de onderzoeken van mensen naar bijv Engelse internaten volledig onzin zijn. En ik heb vaker gehoord dat er gelijktijdig gemenstrueerd werd, uit de ervaring van andere vrouwen

Wie is nu objectief? Graag nog commentaren van anderen ook.

Wat betreft herarchieen onder mannen en vrouwen zou ik je toch nar Frans de Waal willen doorverwijzen. Met name de bonobo aap kent een matriarchaat. En daar is de macht aan oudere vrouwtjes. Daar geldt kennelijk dat je voor wijsheid de vruchtbaarheid voorbij moet zijn, maar dat laatste is een flauw grapje van me.

Bedankt. Dit soort reacties leren mij iets.
Bert Overbeek
Auteur
Nog een toevoeging, Patricia. Het artikel dat je aanhaalt vind ik voor onze vraagstelling te weinig overtuigend als het gaat om het weerleggen van de stelling dat vrouwen gelijktijdig gaan menstrueren. Eigenlijk blijft het een beetje hangen in definities: wanneer vrouwen een overlap hebben in menstruatie, kan je dat gelijktijdig menstrueren hangen. Ik zou graag meer onderzoek zien.
Ik sta echt wel open voor andere zienswijzes.
Patricia Dijkman
Lid sinds 2019
Beste Bert,

Wellicht is dit onderwerp stof voor een empirisch onderzoek. Er zijn heel wat organisaties waar vooral veel vrouwen heel nauw met elkaar samenwerken. Het effect zou dan eenvoudig aangetoond kunnen worden.

In het geval je vooronderstelling correct zou zijn - en menstruatiecycli inderdaad na verloop van tijd met elkaar synchroniseren: wat impliceert deze informatie - naast het dan aangetoonde effect van de feromonen en de werking van een osmotisch systeem - dan voor de natuurlijke ordening, hiërarchie en de manier van leidinggeven?

Een mooie breinbreker Bert!
Bert Overbeek
Auteur
Het gaat me vooral om veranderbaarheid in dit soort discussies. Kunnen mensen veranderen? Wanneer dingen dieper in ons biologische systeem zitten, kan het zijn dat dingen moeilijker veranderbaar zijn. Dat zou ook kunnen gelden voor leiderschap en hierarchie.
Als mensen moeilijk loskomen van hun biologische structuur (ondanks dat ze er door hun prefrontale cortex ook tegen in kunnen gaan) dan is voor hun een leider belangrijk. En een groep ook. En voor de een zal een duidelijke hierarchie belangrijker zijn dan voor de ander. Bonobo's hebben een hierarchie, maar veel minder sterk dan chimpansees. Wellicht is dat bij de mensen ook zo.
De vraag wat we kunnen leren en niet, doortrekt momenteel veel discussies. Ik volg die discussies graag. Ik denk dat we altijd moeten onderzoeken of we iets kunnen leren, maar wanneer we ontdekken dat iets te hoog gegrepen is, moeten we dat leren accepteren.
Het onderscheid tussen biologische verankering in ons gedrag en geconditioneerde verankering wordt dan weer actueel, maar op een andere manier. Die zaken gaan een rol spelen bij het leren.
Is dit een beetje een eerste antwoord?