Dat domme discrimineren!

179439_3709130723458_1595717802_nEen tijd geleden kwam er een tweet in de media voorbij: ‘ Waarom hebben de Duitsers de Hollanders niet vergast?’  De tweet was afkomstig van een Surinaamse dame die het racisme van Nederlanders beu is. ‘ Iedereen herkent het, behalve de witte Nederlanders’, zegt ze. In reactie op de mail hebben blanke Nederlanders aangifte gedaan van racisme. De Surinaamse dame is bestookt met haatmails en haar telefoonnummer is op internet gezet.

De tweet is dom, zoals alle haattweets dom zijn. Daarover wil ik het niet eens hebben. Ik heb me op deze blog regelmatig verzet tegen Geert Wilders, en heb me in discussies met blanke landgenoten in het verleden scherp afgezet tegen racisme. De Nederlandse tolerantie is geen tolerantie maar superioriteit, dat heb ik betoogd, onder meer in trainingen over diversiteit.

In die trainingen nodigde ik niet-Nederlanders of kinderen van niet-Nederlanders uit om hun beeld van Nederlanders met Nederlanders te delen.  Daarbij bleek dat het Hollandse zelfbeeld nogal eens verschilde van het beeld dat niet-Nederlanders van Hollanders hadden. Waren ze tolerant?  Dat viel wel tegen. Bovendien: tolerantie wees op verdraagzaamheid, en verdraagzaam zijn veronderstelt dat je in de superieure positie bent anderen te verdragen.

Ik heb het altijd stompzinnig gevonden om mensen op basis van ras of huidskleur te discrimineren. Het zit simpelweg niet in me. Ik had bovendien een grootvader die me al jong leerde niet te snel over mensen te oordelen. Ik behoor ook tot de mensen die vindt dat godsdienstvrijheid een hoog goed is. De discussies over hoofddoeken heeft me nooit geraakt. Laat mensen toch, denk ik dan.

Voor wie wil begrijpen wat de boosheid van niet-blanke Nederlanders voedt, moet maar eens naar een anekdote van een Turkse vriend van me luisteren. Voor iedere niet-blanke Nederlander herkenbaar; door blanke Nederlanders nauwelijks opgemerkt.

Wanneer die Turkse vriend bij de Mc Donalds gaat zitten, zit daar een blanke Nederlandse familie. Hij gaat zitten en knikt ze gedag. De reactie is uiterst gereserveerd maar er wordt teruggegroet. Aan de kant waar mijn Turkse vriend gaat zitten staat een tasje. Wanneer hij aan zijn cola met kipnuggets begint, wordt dat tasje door de vrouw van de Nederlandse familie aan haar man gegeven, die het tussen hen in zet.

Dit soort gebeurtenissen maakt hij regelmatig mee. En neem van mij aan dat hij niet houdt van  slachtoffergedrag: je gediscrimineerd voelen terwijl je niet echt gediscrimineerd wordt. Of van strategisch slachtoffergedrag: bewust doen of een ander je wil discrimineren. Hij heeft het eigenlijk nooit over discriminatie.

-Dat helpt me niet, zegt hij.

Ik ben nooit ontvankelijk voor discriminerende opmerkingen over niet-Nederlanders, of over kinderen van mensen die niet hier zijn geboren. Ik ken meerdere Marokkanen, Antillianen, Turken en Surinamers, en ik ben blij met die contacten. Ik vind het juist leuk, al die cultuurverschillen. Want die zijn er. Ook onder ‘ wereldburgers’.

Ik besef ook dat Nederlanders te weinig open staan voor kritiek. Half Europa heeft inmiddels de pest aan Nederland, maar dat ligt nooit aan ons. We zijn kennelijk zeer eigenzinnig en hebben een sterk zelfbeeld. Wij doen het goed, en zij doen het niet goed. Dat is onze manier van denken, en onze manier van doen. En die manier van denken en doen is arrogant.

Toch hebben wij het racisme ook weer niet uitgevonden. En we hebben ons er ook tegen verzet in de geschiedenis. In Zuid-Afrika is het gevoel over Nederlanders daardoor vrij dubbel. Aan de ene kant hebben we de apartheid daar gebracht; aan de andere kant hebben we ook erg goed geholpen om die weer weg te krijgen. En een antiracistisch boek als ‘ Max Havelaar’  is ook afkomstig van een Nederlander, en veel Nederlanders dragen het een warm hart toe.

De tweet waarom de Duitsers de Hollanders niet vergast hebben, gaat wat mij betreft dan ook de lijn over. Een lijn die overigens ook talloze blanke Nederlanders hebben overschreden. De tweet koppelt negativiteit namelijk aan nationaliteit, aan ras, aan afkomst. In die zin is ze net zo discriminerend als de uitingen van sommige Nederlanders. En moet ze bestreden worden. Ook al omdat in elk volk en land discriminatie voorkomt. Het komt zelfs onder dieren voor!

Maar waarom zoveel niet-blanke Nederlanders en niet-Nederlanders zich zo slecht behandeld voelen door ons, dat is een vraag die blanke Nederlanders zich absoluut moeten stellen. We doen iets dat anderen zeer irritant en denigrerend vinden. En staan kennelijk niet open voor feedback. En dat is altijd een slechte zaak.

Tenslotte is het dom en onwerkbaar om racistisch te zijn. Niet een nationaliteit, maar gedrag bepaalt wat verkeerd is. Slavenhandel is verkeerd. Apartheid is verkeerd. Superioriteitsgevoelens tussen mensen zijn verkeerd. Diefstal is verkeerd. Terrorisme is verkeerd. In groepjes mensen op koopavonden lastig vallen is verkeerd. Oproepen tot haat is verkeerd.

Je daar tegen verzetten lijkt beter dan je verzetten tegen nationaliteiten, of een strijd aan te gaan met een hele godsdienst omdat zich een gevaarlijke minderheid onder hen bevindt. Ik ben zo langzamerhand doodmoe van al die ongenuanceerdheid, al dat racisme, al die haat. Laten we in hemelsnaam elkaar opzoeken en iets lekkers met elkaar gaan eten en een dansje doen of zo.

Bert Overbeek is specialist in moderne coaching en training. Hij is bovendien schrijver, onder meer over diversiteit, waarvoor hij samen met anderen onlangs een programma ontwikkelde dat fun en resultaat versterkt.  

Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren

Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)

Word een pro!

SCHRIJF MEE >>

André M. Pippel
Ik kan -in weinig woorden- alleen maar zeggen dat ik het in alle opzichten met je eens ben, Bert.

De vraag die hier voor mij op volgt is dan: maar wat doen we hier nu aan? Hoe doorbreken wij met elkaar het patroon dat jij beschrijft en hoe maken wij van ons (multiculturele!) Nederland weer een land waar we daadwerkelijk (en met z'n allen!) trots op kunnen zijn, zonder voorbehouden en verholen schaamtegevoelens e.d.? 'Verbeter de wereld en begin bij jezelf?' Dat werkt, maar wel op heel kleine schaal naar mijn idee. Dus wat zouden we nog meer kunnen doen dan dat? Kortom: een mening en visie schrijven (waarmee ik het zoals gezegd eens ben) is één. Maar wat zijn nu onze vervolgstappen en hoe kunnen jij, ik, onze vrienden, familie, buren, collega's, etcetera hieraan bijdragen, opdat dit echt iets gaat opleveren? Op de 'juiste' partij stemmen? Dat heb ik al vaak gemeend te doen, maar binnen een week was ik dan alweer teleurgesteld en gefrustreerd, omdat ik voor de zoveelste keer ontdekte dat ik als kiezer door 'mijn partij' bedrogen was. (Zij een stem rijker, ik een ideaal armer.) En toch zou ook ik graag willen bijdragen aan verandering! Dus Bert: help!
Amina Berkane Abakhou
Ik ben het helemaal mee eens Bert. Wat ik kan toevoegen is dat ik me, juist door de voorbeelden die je noemde, me bewust van ben dat het het niet om de persoon gaat maar het verschil.
Ja hoor, ik ben anders en jij ook! "Als wij geen diversen waren, zouden jij en ik nooit uniek kunnen zijn"
Ed Beumer
Lid sinds 2019
Dat je zo'n lang stuk kan schrijven over iets waar je zo'n hekel aan hebt...kan me voorstellen dat je er doodmoe van wordt! Je zit vol met vooroordelen, wie niet? Laat iedereen in zijn of haar waarde, ook degenen die in jouw ogen discrimineren want jij doet hetzelfde, je laat mensen (lees dé Nederlanders) niet in hun waarde dus je houdt alle aandacht die er is over 'discriminatie en racisme is verkeerd' in stand door het te (willen) bestrijden. Als het nou ook onder dieren voorkomt dan zal het er wel bijhoren, niet waar? Verbeter de wereld, begin bij jezelf! Iedereen heeft recht op zijn of haar eigen mening en niet per definitie op die van jou!
Hans Rutteman
Bedankt Bert, voor deze bijdrage. Het zet mij aan tot het bezien van mijn eigen denktrant richting anderen en bespeur daar inderdaad die arrogantie die jij beschrijft.
groet,
Hans
Niels van der Stappen
Lid sinds 2020
Bert is er een meester in om ons een spiegel voor te houden, maar minstens zoveel zichzelf. Alleen weet je bij hem nooit of hij het laatste zelf ook doorheeft.
Laat ik dit uitspreken: laten we bij het vechten tegen generaliseren niet teveel generaliseren!
Bert Overbeek
Auteur
Maar gelukkig, Niels, zijn er altijd weer mensen die dat blootleggen.
Dennis Zwet
Lid sinds 2019
Ik ben het ermee eens dat er teveel gediscrimineerd wordt, en dat daar wat aan gedaan zou moeten worden.

Ik vind alleen ook dat mensen zich soms ook te snel gediscrimineerd voelen. Bijvoorbeeld het voorbeeld dat u aangeeft, in de macdonals, het kan inderdaad zijn dat de reden dat iemand het tasje weghaalt is vanwege de ras van degene die ernaast komt zitten. Ik persoonlijk zou als ik een tas naast me heb liggen en daar waardevolle spullen in zitten, en er komt iemand dichtbij genoeg naast me zitten, dan zou ik de tas ook op een plek leggen waar mensen er minder makkelijk bij komen, en dan maakt het niet uit welk ras de persoon heeft.
hans-2
als superioriteit loont, blijft het.
soms loont het niet, bijvoorbeeld bij teveel tegenreacties. bij overstemmen van de andere(n).
soms loont het tijdelijk, maar komt er onverwacht een boemerang: met de massale afkeer van hetgeen is gedaan of uitgesproken.
duurzaam niet-lonen geschiedt bij collectieve bewustwording. dan geschiedt correctie 'aan de voorkant' en 'van binnen uit' op zowel individueel als collectief niveau. weten dat we allemaal allochtoon zijn, ikzelf ook.
en dat de onmetelijkheid van het verschil ons klein maakt, onderdeel maakt, niet/nooit superieur!
en dat die propositie ook voordelen heeft: die van verbondenheid!
Fatiha Elf
Lid sinds 2019
Ik kan me helemaal vinden in het verhaal van Bert. Ik herken (helaas) veel van wat hij beschrijft in mijn werk. En, nee ben absoluut niet iemand die een slachtoffertje speelt. Door keihard te werken en te studeren ben ik terecht gekomen waar ik nu ben, maar mijn (hoogopgeleide en ogenschijnlijke zeer tolerante) Nederlandse collega's hebben er moeite mee te accepteren dat ik als niet-Nederlandse een functie op het zelfde niveau vervult; was ik een schoonmaakster geweest? dan had ik het misschien een stuk makkelijker, denk ik wel eens.
Camijne
Tja meneer Ed. Racisme bestrijden zal inderdaad niet lukken door alleen maar vingers te wijzen naar groepen. Maar het echt ook opkomen voor de mede inwoners van ons land, dat is belangrijk. Net als met pestkoppen. Als de meerderheid opkomt voor de gepeste zullen de pestkoppen geen poot meer durven uit te steken! Zo werkt dat. Verdwijnen zal het helaas nooit, maar het tegen werkenn dat kunnen we.
Dit geldt natuurlijk andersom ook, we kunnen allemaal slachtoffer zijn, en wie van welk ras dit ook doet is hoe dan ook niet oke bezig. Nietste waarde laten, het mag best gezegd worden!
En al helemaal niet als zij de waarde van hun mede mens niet kennen..