Weerstand? Niet zeuren. Realistisch worden!

Omgaan met weerstand is lastig voor operationeel leidinggevenden, merk ik altijd weer in gesprekken. Beleidsmakers bedenken beleid. Dat doen ze niet voor niets. Dat doen ze omdat er iets moet veranderen. Tegenwoordig moet je continu veranderen; een besef dat in de top van organisaties aanwezig is. Maar hoger management heeft moeite om het tussen de oren te krijgen van de lagen ‘ onder’ hen. En een van die lagen is het operationeel management.

Waarom lukt het het hoger management zo vaak niet om de ‘werkvloer’  te bereiken? Communicatie, roept prompt iedereen, maar dat is zo’n containerbegrip. Dat kan van alles zijn, nietwaar? Een krant lezen op je werk is immers ook communicatie. Daarmee maak je duidelijk dat je niet wilt praten.

Hoe komt het dat iets de werkvloer niet bereikt? Omdat er weerstand is. Waarbij we weerstand definieren als: al dan niet openlijk verzet tegen de implementatie van beleid. Op de ‘ vloer’ (ik heb geen moeite met dat woord omdat mensen op de werkvloer het altijd gebruiken). Die weerstand kan verschillende oorzaken hebben.

Er moet bijvoorbeeld meer werk met minder mensen gedaan worden. Of mensen die niets met administratie hebben moeten meer formulieren invullen. Of er gaan leuke taken naar een andere afdeling, terwijl jij er andere taken bij krijgen. Of dat team waarin je je zo thuisvoelde wordt uit elkaar getrokken.

Voor de werkvloer zijn dit verslechteringen, en ze mopperen dan ook –al dan niet georganiseerd- dat ze niet tegen veranderingen zijn, maar wel tegen veranderingen die geen verbeteringen zijn. Waarmee ze bedoelen: verbeteringen voor hen.

Met dit type weerstand gaan organisaties onhandig om, Zo roept men al in het begin dat er draagvlak moet zijn voor de verandering. Als we weten dat chimpansees er 4 maanden over doen, voordat ze een nieuw klimmenrek beklimmen, en we weten dat deze mensaap nogal verwant aan ons is, dan is het nog niet zo gek om te beweren dat mensen tijd nodig hebben voor en verandering, en zeker wanneer dit een vermindering betekent.

Draagvlak is dan misschien wel een te hoge ambitie. Misschien is het realistischer om al blij te zijn met acceptatie. Dat mensen het gaan doen. Niet gelijk himmelhoch jauchzend, misschien een beetje bedroefd zelfs. Dat dat mag. Dat je niet zegt: wie weerstand heeft is negatief, maar: weerstand mag. Maar het moet wel gebeuren.

En dat je dan als hoger management ook goed uitlegt waarom je doet wat je doet. Niet omdat je constant verantwoording moet afleggen, maar omdat je het samen met je mensen moet doen en het helpt als ze duidelijkheid krijgen. Want wie je ook spreekt op de werkvloer, aandacht en duidelijkheid worden als 2 zeer belangrijke waarden gezien.

Bert Overbeek is een veelgevraagd trainer en coach. Hij schreef het Management top 100 boek ' Voer voor jonge bazen' over operationeel leidinggeven. www.pitchersupport.jimdo.com