Vandaag ben ik onuitstaanbaar. Ik merk het aan mijn gedrag op straat. Ik gedraag me betweterig en assertief en domineer bewust de gesprekken, omdat ik geen zin heb in de meningen van anderen. Tegen marktkoopmannen en -vrouwen mekker ik over de kwaliteit van hun producten, en ik vind dat de espresso naar gewone koffie smaakt bij de Coffee to go’s.

Sommige mensen zouden dit een stemming noemen. Ik spreek liever van een obstinate ‘subpersoonlijkheid’, een term die ik heb ontleend aan een interessante behandelmethode, die voice dialogue heet. De methode gaat uit van een innerlijke familie. Je bestaat uit een kern, je werkelijke ik, en daarnaast heb je in het leven een aantal subpersoonlijkheden ontwikkeld, die gericht zijn op aandacht en overleven.

Meer dan eens las ik in kranten, dat mannen een overbodige soort zijn. Ik begrijp dat wel. Ze moorden meer, voeren oorlogen met wapens, kunnen niet praten en niet luisteren (volgens hun vrouwen), zijn niet attent met Valentijnsdag en binnen afzienbare tijd kunnen we gewoon mensen klonen en zijn wij mannen dus ook niet meer nodig voor de voortplanting.

Voor de goede orde: dit mag allemaal hardop gezegd worden. Zeg je als man iets kritisch over vrouwen, dan moet je van goeden huize komen, wil je niet intellectueel gelyncht worden. Alleen vrouwen mogen vrouwen bekritiseren. Doe je het als man, dan keren zelfs met elkaar bekvechtende vrouwen zich per ommegaande tegen jou.

Wat iedere manager wil, is een prettig samenwerkend, goed presterend team met ‘happy faces’. Gelukkig is dit te realiseren. Als trainer en teamcoach heb ik regelmatig te maken met conflicten in teams. Vaak is dit ‘reparatiewerk’. Helaas voor opdrachtgevers is er dan al veel kostbaar leed geleden, meestal tot het tienvoudige van wat een preventief traject kost.

More and more climate change becomes part of reputation management of organizations. They are showing good climate behavior in their PR-campaigns increasingly. Airline companies are inviting you to plant trees, which in itself is a good initiative. Of course it doesn’t outweigh the enormous amount of greenhouse gases emitted high in the sky. But the trees are giving you the idea that the climate is being taken into account.

Unfortunately these kind of initiatives are in many examples only a PR and marketing reputation tool. In the Algemeen Dagblad of May 31 2018, an article states that Dutch organizations like Unilever, Philips, KPN and ABN Amro are among the 41 organizations, that want their employees to leave their polluting cars behind them. At Unilever, this climate improvement intention is in very stark contrast with the fact that the company is the largest plastic polluter in the Philippines, according to Greenpeace and other ‘well-informed circles’.

Of Den Haag het wil horen of niet wil horen, er wordt behoorlijk gemord. Mensen missen perspectief, ze vinden het beleid te eenzijdig, hebben het gevoel dat er niet geluisterd wordt en vinden dat er te veel gefocust wordt op het virus en dat de economie wordt vergeten. De avondklok is velen ook een doren in het oog. Niet zozeer het feit dat je na negenen niet meer op straat mag (de meesten doen dat in deze tijd van het jaar toch niet), maar meer dat er opnieuw iets is afgesnoept van onze vrijheden, gaat de mensen tegenstaan.

Er is veel ingeleverd. Heel veel. In een jaar tijd zijn we overal mondkapjes gaan dragen, zijn we gaan thuiswerken, houden we anderhalve meter afstand, organiseren we geen feestjes meer, bezoeken geen restaurants of café’s of festivals meer, en hebben we onze kinderen thuis te houden. Er is een lockdown en nu dan al weer een paar weken de avondklok. Je zou bijna gaan geloven wat de ‘wappies’ en complotdenkers beweren, namelijk dat ze systematisch onze vrijheden aan het inpikken zijn.

Deze week werd in verband met het coronavirus de avondklok ingevoerd. Dit werd aangegrepen door een aantal jongeren om auto’s in brand te steken, ruiten in te slaan en winkels te plunderen, met de politie op de vuist te gaan en chaos en destabilisatie te veroorzaken. Uiteraard sprongen de media erop, al werden ze ook zelf besprongen, en probeerde verdieping aan te brengen: waar komt dit vandaan en waardoor wordt het veroorzaakt?

In zijn boek Status schrijft Richard van Berkel dat het privéleven van mensen door kinderen invloed kan hebben op de werkvloer. Van Berkel laat in zijn zeer lezenswaardige boek van vóór de Corona crisis zien, dat het kennelijk indruk maakt om veel kinderen te hebben, die je dan in leuke outfitjes op de foto kunt zetten. Je stuurt ze naar een sportclub met een goede reputatie; niet naar de sportclub om de hoek. Daarmee laat je aan je omgeving zien dat het goed met je gaat.

Sommige deskundigen zullen dit toeschrijven aan Hollands calvinisme, maar dat klopt niet, want het komt niet alleen in onze cultuur voor. Integendeel, het is vrij universeel. In vrijwel alle culturen is het hebben van veel kinderen een symbool voor welzijn en welvaart. Het maakt je gerespecteerd. Kijk maar eens naar de sterren. Eerst de mannen. Jude Law heeft vijf kinderen; Clint Eastwood zeven; Eric Clapton vier; Eddie Murphy heeft er acht; Kevin Federline zes; Rod Steward acht; Steven Spielberg zeven; Mick Jagger zeven; Mel Gibson acht; Kevin Costner zeven; Bruce Jenner tien; en Rupert Murdoch zes. Wat de vrouwen betreft: Angelina Jolie heeft zes kinderen, maar drie biologische, de anderen zijn geadopteerd. Julia Roberts heeft er drie; Victoria Beckham en Meryl Streep vier; verder zijn er veel vrouwen die twee of drie kinderen hebben. De mannen hebben hun kinderen dan ook bij meerdere vrouwen gekregen.

Als er één term is, die ik arrogant en denigrerend vind, is het wel het woord ‘blinde massa’. Ik hoorde de term voor het eerst in de jaren ’70, toen de alternatieve (vooral linkse) wereld zich afzette tegen de prestatiedrang en welvaartssamenleving. Krakers, anti-Vietnam-betogers, en anti-kernwapendemonstranten, die zelf een behoorlijke ‘massa’ vormden, gebruikte dat woord om de rest van de samenleving voor te stellen als een clubje volgzame stumperds.

Deze als willoze, domme slachtoffers van overheidspropaganda geframede medemensen zouden niet zelfstandig en onafhankelijk nadenken; normen in het alternatieve milieu. Aan het einde van de jaren zeventig zag je in Nederland het anarchisme terrein winnen, dat een onderdak vond bij krakers, die ook niets met de massa hadden.

Niet zo lang geleden gingen bestuursraden en directies een paar dagen de hei op, om terug te komen met vrijwel altijd weer dezelfde kernwaarden. Naast betrouwbaarheid, klantgerichtheid, integriteit en dat soort algemeenheden stond ook altijd het woord ‘transparantie’ op de kaartjes. Die kaartjes werden vervolgens door de communicatieafdelingen rondgestrooid in de organisaties. De teamleiders mochten het dan uitleggen.

‘Vanaf nu zijn dit onze kernwaarden’

De werkvloer, zoals de uitvoerende medewerkers zichzelf graag noemen, haalde zijn schouders op. Niets nieuws onder de zon. Voor doeners zijn kernwaarden namelijk altijd een beetje gek. Hoezo integriteit en betrouwbaarheid als je -keurig volgens veiligheidsnormen en vergunningen- aan leidingen werkt in een sleuf? Dat is toch vanzelfsprekend?

BERT-QUOTES UIT ‘DE SCHAKELAAR’ (2020)

TOEKOMST, DIVERSITEIT, CORONA, KLIMAATOPWARMING, EN MEER

Over rustig blijven als het hectisch wordt:

‘Als je weet dat je het moeilijk vindt om rustig te blijven in alle hectiek van deze tijd, is het waarschijnlijk zo dat je je leiderschap eerst verder moet ontwikkelen, voordat je er überhaupt al praktisch vorm aan geeft. Wees daar vooral eerlijk over. Er zijn al veel matige leiders, en het is nooit erg om te leren en een doel te hebben. Leiderschap is volgens velen aangeboren, maar dat kan beschouwd worden als een verouderd denkbeeld. Een leider staat op in bepaalde omstandigheden en verschillende situaties laten verschillende leiders opstaan.’