Stiekem discrimineren

Bij de werving- en selectieprocedure voor schoonmaakvoormannen is de beurt op zeker ogenblik aan een Indonesische sollicitant. Het blijkt een zeer innemende en intelligente man. Hij glimlacht veel en vertoont een opmerkelijke bescheidenheid. Nadat hij is vertrokken, wordt het een gespreksthema tussen de twee selecteurs. De ene is om. Hij wil de sollicitant onmiddellijk in dienst nemen. De ander maakt echter voorbehoud. 

‘Ik heb het niet zo op mensen uit die cultuur’ zegt hij...

Bij de werving- en selectieprocedure voor schoonmaakvoormannen is de beurt op zeker ogenblik aan een Indonesische sollicitant. Het blijkt een zeer innemende en intelligente man. Hij glimlacht veel en vertoont een opmerkelijke bescheidenheid. Nadat hij is vertrokken, wordt het een gespreksthema tussen de twee selecteurs. De ene is om. Hij wil de sollicitant onmiddellijk in dienst nemen. De ander maakt echter voorbehoud. 

‘Ik heb het niet zo op mensen uit die cultuur’ zegt hij ‘Dat bescheidene, dat ondoorgrondelijke, altijd die glimlach. Ik vertrouw ze niet. Ik ben tegen.’ De ander vindt het wat ver gaan. Het klinkt als een vooroordeel, zegt hij, maar zijn collega houdt voet bij stuk. 

‘Dat is geen vooroordeel, het is gewoon realiteit. Ik praat uit ervaring’ 

De Indonesische man wordt niet aangenomen vanwege de twijfel van de ene man. Overigens wordt het cultuurbezwaar niet als reden benoemd.

Wat vinden we hier nu van?

Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren

Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)

Word een pro!

SCHRIJF MEE >>

Joyce Selders
Verschrikkelijk! Het zegt dus alles over ons werving en selectiebeleid en dat dat waanzinnig subjectief is. Beiden zien dezelfde man. En beiden interpreteren en associeren zijn optreden anders. Daar had de discussie misschien over mogen gaan. Werver 1 laat zich leiden door vertrouwen en werver 2 door wantrouwen. Of iemand intelligent en zeer innemend is, kun je niet beoordelen na 1 gesprek. En dus: je kunt ook niet beoordelen op cultuur. Dat is helemaal arrogant! Tenzij die 2e werver er heeft gewoond misschien. Dahag! In mijn beeld is het eigenlijk heel eenvoudig. Deze maatschappij kan niet meer draaien op individualisme, je moet het samen doen, anders red je het niet. En daarbij moet je je dus willen overgeven aan anderen en weer durven vertrouwen. Of je dat nu wilt of niet, je bent afhankelijk van anderen. Dus, werver 1 krijgt mijn voorkeur, zij begint er in elk geval mee ;-), baseert op vertrouwen. Erg jammer, dat die zich laat ondersneeuwen door werver 2. Time for a change mensen, het wordt tijd dat we dat eens inzien!
Annette
Moeilijke kwestie. Je eerste reaktie zou zijn dat dit pure discriminatie is en dus niet ok. De opmerking 'ik heb het niet zo op mensen uit die cultuur' slaat duidelijk nergens op en kan in dit verband absoluut niet. Dat is wel pure discriminatie.
Echter, aan de andere kant kan ik me er iets bij voorstellen dat de functie een daadkrachtige persoon nodig heeft, die zijn mannetje staat. Met alle respect: Indonesische mensen (uit Java) komen inderdaad erg bescheiden en super vriendelijk over. Het zou maar zo kunnen zijn dat hij volkomen onder zou sneeuwen in deze functie.
Joyce
Sorry Annette maar eigenlijk doe je het nu ook. Wordt hier gediscrimineerd? Ja, dat voelt iedereen wel aan. Overigens is discriminatie iets heel natuurlijks, het nee zeggen tegen datgene wat anders is. Is nu beetje kort door de bocht, maar daar zijn kilometers tekst over geschreven en zelfs wiskundig bewezen. Dus discriminatie komt voor en is in wezen heel gezond. De main issue is volgens mij echt dat je niet na een gesprek kunt zeggen of iemand geschikt is voor een functie. Ik zou ervoor pleiten dat beide interviewers in ieder geval dezelfde normen erop na houden. Het verschil tussen beide interviewers is te groot, ze interpreteren hetzelfde gedrag van de sollicitant anders en baseren daar hun beslissing op. Ik denk echt dat deze case eigenlijk gaat over subjectiviteit bij werving- en selectie en niet over discriminatie. Met mijn vorige bericht, "je moet het samen doen", bedoel ik dat je van dezelfde uitgangspunten zou moeten uitgaan. Zowel de zakelijke als ook de persoonlijke. En achter dat laatste kom je alleen als je open durft te zijn naar elkaar. Als het startpunt hetzelfde is, kun je elkaar ook scherp houden en dan heeft het gebruik van twee wervers toegevoegde waarde. Dat heeft het nu niet. Nu weet je niet of ze een goede kracht laten lopen of dat ze juist een goede beslissing namen door 'm niet aan te nemen...
Eva
Mijn mening is dat een goed functionerend bedrijf een visie heeft over de kwaliteiten van de mensen die passen bij deze visie en de 'cultuur'
van het bedrijf. Een eerste selectie wordt toch meeestal gedaan aan de hand van de sollicitatiebrieven en/of cv's. Daar kun je al heel veel uithalen over de achtergrond van een persoon, maar in eerste plaats of de achtergrond en ervaring passen bij de functie.
Joyce, ik denk dat je gelijk hebt en dat dit meer een subjectieve beleving dan een uiting van discriminatie is. Bovendien komt het heel onprofessioneel over dat een beslissing op dergelijke persoonlijke gronden genomen kan/mag worden.
Natuurlijk speelt intuitie/of een wederzijdse soort van klik denk ik wel een rol......dat is menselijk en klopt ook vaak wel, mits gebasseerd
op eerlijke basis. M.i. zouden mensen die dit soort beslissingen nemen wel een cursus...'objectief beoordelen', mogen volgen, haha
Maar nu het volgende;
Als hardwerkende vrouw, tussen vooral veel mannen merk ik dat door mijn
uiterlijke verschijning soms deuren heel makkelijk opengaan, maar ook heel vaak dat je aanbotst tegen denegrerende opmerkingen en niet gezien wordt voor de kwaliteieten van je werk. Nou klinkt dit misschien leuk, maar ik ervaar het nu ik aan het solliciteren ben naar een andere baan
dat het me onzeker heeft gemaakt. Kijkt men nu naar uiterlijkheden of nemen ze me serieus om wie ik ben en wat ik kan. Soms ervaar ik het ook
wel als een vorm van discriminatie.....wat vind jij hiervan Joyce en hoe moet ik me hier tegen weren? Misschien heb jij tips voor me....
Eva
Annette
Joyce, ik ben het met je eens dat het uitgangspunt van beide wervers hetzelfde moet zijn.
In dit geval is het denk ik niet het nee zeggen tegen datgene wat anders is, het is meer kijken naar karakter en persoonlijkheid. Als er twee autochtone Nederlanders gesolliciteerd hadden en de een kwam zeer bescheiden en vriendelijk over en de ander daadkrachtiger, dan hadden ze hoogstwaarschijnlijk ook voor de tweede gekozen en niet voor de eerste. Dan had er geen haan naar gekraaid, maar in dit geval wel.
Annette
Eva,
Jouw bericht zie ik nu pas, maar wil er toch nog even op reageren.
Ik zit ongeveer in eenzelfde situatie als jij: ben ook een vrouw, zie er niet slecht uit en heb tot nu toe altijd in een mannenomgeving gewerkt.
Wat de denigrerende opmerkingen betreft: ik mag hopen dat die niet van je leidinggevenden komen, maar meer vanaf de werkvloer? Om wat voor opmerkingen gaat het? Zijn het echt seksistische opmerkingen of vinden ze je gewoon leuk en is het een complimentje over je outfit? Het is moeilijk om er iets over te zeggen als je de situatie en de context niet kent.
Je zegt dat je aan het solliciteren bent. Zoals je zelf al aangeeft wordt de eerste selectie gedaan op basis van je cv en brief, dus daarbij komt het uiterlijk helemaal niet aan de orde. Als je op gesprek komt is het alleen maar mooi meegenomen dat je er ook nog eens goed uitziet. Het is wel van belang dat je je zorgvuldig kleedt. Als het voor een managersfunctie is, kun je je beter zakelijk kleden. Ik trek altijd een goed pak aan met een mooi shirt eronder. Vrouwelijk, maar zakelijk.
En natuurlijk kijken ze naar je uiterlijkheden, maar uiteindelijk komt het toch op je kwaliteiten aan. Die zullen altijd doorslaggevend zijn voor de beslissing of je wel of niet aangenomen wordt.
Fred
@Eva: "Nou klinkt dit misschien leuk, maar ik ervaar het nu ik aan het solliciteren ben naar een andere baan
dat het me onzeker heeft gemaakt. Kijkt men nu naar uiterlijkheden of nemen ze me serieus om wie ik ben en wat ik kan."

Neem jij jezelf en je eigen kwaliteiten serieus, dan zal je omgeving dat ook doen. De vraag is dan ook wat je onzeker maakt, en wat je daaraan kunt doen. In mijn ervaring trekken te veel mensen, en zeker vrouwen, zich veel te veel aan van wat anderen van hun vinden. Vertrouw op je eigen kracht.
Eva
Fred, dank je voor je advies.
Dat is inderdaad wat ik wel geleerd heb en ook wel uitstraal.
Desalniet te min vind ik het lastig om tegen dit soort vooroordelen
aan te lopen, het is steeds weer een gevecht. Alsof je je dubbel zo hard
moet bewijzen..
Waar het me ook om gaat als we het over dit onderwerp van subjectief
beoordelen of zelfs discriminatie hebbben , dat er dus vrouwen zijn
die om redenen van haar verschijning/uitstraling.....dit als dusdanig kunnen ervaren.
Er moeten gewoon meer vrouwen aan de top komen....haha...die begrijpen elkaar! En ja, zoals Joyce al zei....'we moeten het samen doen',....dat geldt denk ik voor de hele samenleving...als ook voor de
werkplek.
Joyce
Sorry, ben even niet op de site geweest. Goede aanvulling Eva, want ook bij jou gaat het om de subjectieve beleving van degenen die jou "zien". Het feit dat je je daar bewust van bent, is denk ik goed. Je bewustzijn maakt dat je dat actiever gebruikt. Vergis je niet, waarschijnlijk maakt je bewustzijn ook dat je als aantrekkelijk wordt ervaren. Dus het feit dat jij je ook bewust bent van je vakinhoudelijke kwaliteiten maakt de aantrekkelijkheid, denk ik. Ik wil nu even niet de discussie trekken naar hoe mannen of vrouwen daarop reageren, maar daar zit natuurlijk wel verschil in. Sommige mannen zijn beetje onhandig in uiting geven aan hun bewondering, vind dat eigenlijk altijd wel schattig. Misschien maakt het feit dat je weet dat hun beleving "subjectief" is, juist dat je onzeker wordt. Volgens mij bedoelt Fred dat ook. Hoe je je daarin handhaaft heeft dus te maken met jezelf goed kennen. Ik weet dat ik deze baan aankan en dat ik daarbij een gemakkelijker ingang heb omdat ik leuk overkom, is handig. Wil je daarop alleen niet worden uitgenodigd / aangenomen, dan is het aan de zelfbewuste sollicitant (man of vrouw) om ZELF door te vragen op de vakinhoud van de functie in het interview/sollicitatiegesprek. Ik ben dat aan mezelf min of meer verplicht, al was het maar om interviewers zoals in de eigenlijke casus te confronteren met hun eigen subjectiviteit. Ik durf dat en ik kan dat. Als het mij lukt in een interview de interviewer daarvan bewust te maken, denk ik dat een volgende Indonesische sollicitant misschien wel meer zal worden bevraagd op z'n skills die nodig zijn voor de functie.
Eva
Joyce,het feit dat je bewust over dit soort dingen nadenkt, geeft denk ik al aan dat je je ook bewust bent van jezelf, wie je bent en wat je kunt. Dat had ik helaas niet van nature....maar verworven met de jaren!
35 is echt een heerlijke leeftijd haha.
Ik begeef me niet in een leidinggevende functie....heb het gevoel en dat stralen je woorden ook uit dat jij dat wel doet. Zou nog van je kunnen leren, je manier van praten werkt stimulerend en motiverend en
dat had ik wel nodig na een boel nare ervaringen.
Er gebeuren soms dingen waar ik geen woorden voor heb....maar wat ik hier niet durf te noemen.....Mocht iemand met me willen praten dan liever op mijn mailadres. eva.athome@yahoo.com
We leven ergens gewoon in een subjectieve wereld, maar als het om een baan gaat is het denk ik de kunst om iedereen te focussen op de objectieve zaken....Maar eerlijk is eerlijk het gebeurd iedereen en overal....het is iets menselijks.
Eva
Door de dingen die zijn gebeurd, geef ik de voorkeur aan het advies
van een vrouw! (sorry) Hoop dat je reageert Joyce......I really could use some good advice.....
eva.athome@yahoo.com
Carl
Reactie op opmerking van Annette: "Indonesische mensen (uit Java) komen inderdaad erg bescheiden en super vriendelijk over. Het zou maar zo kunnen zijn dat hij volkomen onder zou sneeuwen in deze functie" wat een een vergoelijking zou zijn voor de mening van werver 2.
Let wel, deze reactie heeft niets te maken met de keuze tussen bescheiden of niet. (Wat dat betreft kan ik me goed vinden in de latere opmerking van Annette, wat betreft keuze tussen een daadkrachtige en bescheiden autotochtoon).
Mijn reactie heeft zuiver betrekking op het cultuur vooroordeel.
Zowel Annette als werver 2 laten immers duidelijk zien, dat ze helemaal niets begrijpen van de Indonesische cultuur (zo die al bestaat) als van Javaanse mannen. Indonesië is een land met bijna 200 miljoen inwoners, meer dan 10 keer zoveel als Nederland en bovendien ruim 60 keer zo groot. Herbergt meer dan 60 grote volkeren en meer dan 100 kleinere volkeren (waarvan sommige groter in aantal dan de totale Nederlandse bevolking). Elk van deze volken heeft een afwijkende cultuur, verschilt onderling meer dan bijvoorbeeld Nederlander en Marokkaan. De Javanen alleen al hebben 3 verschillende culturen, die ook nog zeer sterk verschillen van de Soendanese cultuur (het tweede grote volk op Java). Typisch is, dat de regeerders van Indonesië vooral Javanen zijn, zowel mannen als vrouwen. Zij slagen erin om, ondanks grote tegenstellingen en herhaaldelijke agitatiepogingen uit de USA, China, Rusland en de fundamentalistische moslims uit Arabië en Pakistan, de rust te bewaren in dit grote land, met verschillende godsdiensten. Vergelijk dit eens met onze regering in Nederland, die niet eens het kleine aantal verschillende mensen en culturen binnen een klein land kan managen. Als je objectief kijkt, zou een Javaanse man dus meer in aanmerking komen voor een leidende positie dan een Nederlander. In het oorspronkelijke stuk wordt echter gesproken over een Indonesische man. Wat wordt hiermee bedoeld? Een man van gemengd Nederlands-Indische afkomst, een Indo? In dit geval is zijn cultuur hoofdzakelijk Nederlands met een dun Indisch sausje. Of wordt bedoeld een Surinamer van Javaanse afkomst? Of wellicht een molukker, wiens voorouders honderden jaren de kastanjes uit het vuur hebben gehaald voor de Nederlanders en desondanks zeer schandalig worden behandeld? Of wellicht één van de soorten Sumatranen, Madoerezen, Soendanezen etc..