Rubriek: De Coach

Nuance vasthouden in een snelle wereld: we zijn geen kippen zonder kop

Op deze weblog neem ik al 17 jaar tijd voor mijn verhalen. Ik vertik het om dingen die genuanceerd liggen, even snel af te tikken in een flitsend boodschapje, waarbij 80% verloren gaat, alleen maar omdat ik dan de aandacht vast houdt van een opgejaagd volkje dat zo nodig digitaal moet snacken. Dan maar een kleiner lezerspubliek (passeert nog altijd de 10 000 per maand).
Dit is een bewuste keuze in een wereld waarin TikTok, de sociale media en de splinternieuwe synthetische media onze spanningsboog steeds korter maken en ons IQ van de helling naar beneden duwen. Ik leerde ooit van Johan Cruijff dat de kwaliteit van dat wat je biedt even belangrijk is als het resultaat.

De spirituele beautysalon

Ik ben dol op spiritualiteit. Had een moeder (helaas overleden)  die er een tijd veel mee bezig was en vond dat zeer inspirerend. Hoewel ik  ook dol ben op wetenschap, is spiritualiteit altijd aanwezig gebleven in mijn leven. Ik wil gewoon niets uitsluiten, omdat we simpelweg maar weinig weten als mensen. Het mooiste zijn volgens mij onze zoektochten. Naar wie we nu eigenlijk zijn, naar kennis en eigenlijk naar de diepte van het leven.

Maar er zit ook een nuchtere kant in me, die kritischer durft te kijken naar goeroes, dominees, spirituele medemensen en naar zichzelf. Ik doe dit graag met enige lichtheid, met een kwinkslag, wat niet altijd lukt. Ik vind het ook nodig om dit te doen, omdat ik geloof dat het omver werpen van heilige huisjes ook vaak van toepassing is op mensen, die dat bij anderen doen. Mensen zoals ik zelf, dus. Ik ben dan ook niet wars van een vleugje zelfspot. Anders gaan we onszelf te serieus nemen. In onderstaand artikel zie je hoe dat uitpakt.

Moe van het gebrek aan goed leiderschap en integriteit

Vorige week gingen leden van het kabinet verbaal met elkaar op de vuist. Hoekstra kwam met wat strooplikkerij om de band met zijn agrarische electoraat te herstellen. Sigrid Kaag zou daarbij een bekende troefkaart uit de stapel gehaald hebben: Hoekstra schaadde daarmee het ‘vertrouwen’. Als ik tegenwoordig ergens de slappe lach van krijg is het wel als een politicus dit woord in de mond neemt. En vooral als het een politicus is, die een schemerachtig rolletje heeft gespeeld in de toeslagenaffaire.

Het is tegenwoordig ook dolkomisch als de premier het woord ‘vertrouwen’ gebruikt. Als hij ergens vertrouwen in zegt te hebben, hoor je een verontruste zucht door het land gaan. Zelf val ik om van het lachen als hij het zegt. Ik geloof er werkelijk helemaal niets van, of zoals de angelsaksen zeggen: ‘I don’t buy it’

Vacatures

Teammanager klantenservice

Als Teammanager is het je eerste verantwoordelijkheid dat medewerkers optimaal zijn voorbereid om hun werk te doen. Je stuurt het team van twintig medewerkers aan, zodat de doelstellingen van het KCC in tijd, kwaliteit en budget worden behaald. Bekijk alle vacatures

Advertorial

‘Soms kan leren wel eens even wat minder leuk zijn’

 

De komende tijd zal deze businessblog een aantal interviews met trainer en coach Bert Overbeek publiceren. Overbeek, die al 15 jaar verantwoordelijk is voor JongeBazen, blikt in die interviews meestal terug op zijn boeken, maar soms -zoals vandaag- zal het gaan over dingen die te maken hebben met zijn ervaring en rol in organisaties. Vandaag gaat het over trainen en een beetje over coachen.

In het totaal schreef Bert meer dan 25 boeken; 8 daarvan waren managementboeken. Drie ervan haalde top 5-notities in de Managementboek charts. Overbeek is sinds 1995 actief als trainer en coach. In het totaal was hij werkzaam bij meer dan 70 organisaties in binnen- en buitenland. Daar zaten bedrijven bij, ministeries, overheidsinstellingen, verenigingen als LTO en de Bloemenveiling, maar ook zorg- en onderwijsinstellingen. Sinds 2002 betrekt hij behalve psychologie ook neurowetenschap, biologie en filosofie in zijn trainingen.

 

Je bent bijna 30 jaar organisatietrainer en executivecoach. Je hebt regelmatig trainers en coaches opgeleid. En terwijl je meer dan 25 boeken hebt geschreven, heb je eigenlijk weinig geschreven over het trainings- of coachingsvak. Eigenlijk alleen maar in ‘De schakelaar’. Hoe komt dat?

Maak NIET deze fouten bij coaching en training van je medewerkers!

Omdat ik besef dat ik je als ervaren trainer iets kan vertellen over didactische vaardigheden, die je zeer goed kan gebruiken, maak ik daar nu ruimte voor. Aan de hand van een documentaire ‘Nu verandert er langzaam iets’ ga je wat leren over kwaliteiten en valkuilen bij coaching en ontwikkeling. Deze prijswinnende documentaire vind je op internet. Hij laat je zien wat er allemaal niet goed kan gaan bij leidinggeven, training en coaching, kortom: bij het ontwikkelen van medewerkers. De documentaire helpt je om een aantal bekende fouten níet te maken die daar wel gemaakt worden. (Dit artikel is voor leidinggevenden in alle lagen, voor trainers en coaches.)

Je moet even onthouden dat bij iedere vorm van leren op drie gebieden iets te leren valt. Dit zijn:

-Kennis: je kunt nieuwe kennis leren.

-Vaardigheden: je kunt vaardigheden die je dagelijks toepast verbeteren of aanleren

-Houding: je kunt leren je houding te verbeteren door je bewust te zijn van je ervaringen, drijfveren, overtuigingen, angsten en onveiligheden, normen en waarden en andere zaken die je houding bepalen.

Je ziet in de documentaire de volgende vormen van training voorbijkomen…

Waarom medewerkers soms niet transparant zijn en wat leiderschap daarin kan betekenen…

Om goed inzicht te houden in resultaat, onderlinge relaties en processen, is het handig dat een medewerker duidelijk en open communiceert; niet alleen tegen zijn collega’s, maar ook tegen leidinggevenden en mensen van andere afdelingen. De praktijk is op dit punt vaak weerbarstig. Mensen communiceren namelijk niet altijd open. Daar kunnen allerlei redenen voor zijn. Ik noem er een paar, en u mag de rij zelf aanvullen.

Hiërarchische gevoeligheid en behoefte. Dit kan aangeleerd zijn, maar het zit ook in onze biologie. Het leidt tot selectieve communicatie en strategisch (en dus niet-transparant) gedrag: je wilt een goede relatie hebben met de baas, en je past je gedrag daar op aan. ‘Slijmen bij de baas’ hoeft niet meer, omdat het heel duidelijk is dat dat niets oplevert. Streven naar goed samenwerken, resultaatgerichtheid en autonoom dingen goed doen daarentegen wel. De cultuur en dus het leiderschap moet openheid en transparantie belonen.

Waarom maken mensen gebruik van taal? En sinds wanneer?

Mensen doen wel eens wat denigrerend over praten en woorden. Spreken is immers zilver, waar zwijgen goud is. Non-verbaal gedrag zegt meer dan de woorden die je spreekt. Het gaat om hoe je het zegt, niet zozeer om wat je zegt. Dat leren we op trainingen. Sverker Johansson, een bekend natuurkundige en linguïst, nam onze gesproken taal een stuk serieuzer en schreef een boek met de duidelijke titel ‘De oorsprong van taal’.

Bijna 400 pagina’s lang onderhoudt hij lezers met een boek, dat uitleg geeft over waar, wanneer en waarom de mens begon te praten. We krijgen een college in de ontwikkeling van mensentaal, en daarbij past ook een overzicht van de evolutie van ons brein. Dat het niet makkelijk is om de ontwikkeling van taal in kaart te brengen lijkt me duidelijk, want er zijn geen bandjes opgenomen of televisie-opnamen van een paar miljoen jaar oud.

Waar staat onze menselijke beschaving? En waar gaat ze heen?

‘Groei door verval’ is een drieluik dat handelt over de evolutie, het heden en toekomst van onze aarde. Het geeft de lezer een perspectief op onze tijd en de toekomst.

 

Van oerknal via kunstmatige intelligentie naar klimaatopwarming en daarna, dat alles beschrijft het boek. Werkelijk van alles komt langs. Filosofie, spiritualiteit, maar ook heel veel moderne wetenschappelijke inzichten. De manier waarop Bert Overbeek deze zaken met elkaar verbindt is uniek in de wetenschapsbeschouwing en literatuur. Het boek is geschreven vanuit een (fictieve) hogere macht, die de hele geschiedenis heeft meegemaakt vanaf de grondlegging van ons universum.

Skills training voor alle lagen

Sommige trainers zien vaardigheidstrainingen als een eerste stap in hun carrière. Als ze wat langer trainer zijn willen ze het vaak loslaten. Terwijl vaardigheidstrainingen het meeste effect hebben op samenwerking en gedragsverandering. Kleine veranderingen in het gedrag leiden immers tot grote resultaten.

 

Vandaar dat wij, coach/actrice Karin Six en trainer/coach Bert Overbeek, ons erin hebben gespecialiseerd.  Al meer dan 25 jaar. Voor ons is vaardigheidstraining meer dan ‘een eerste stap in onze carrière’. Het gaat immers om de deelnemer en zijn leerproces. En die heeft veel baat bij oefening van praktijkcases, het delen daarvan met mededeelnemers en reflectie.

Ontwikkelen? Mooi. Maar in welke richting?

Toen de wijze (en in de seventies zeer populaire) schrijver Heere Heeresma zei, dat mensen zich kunnen ontwikkelen van natuurdriftige tot geestdriftige wezens bedoelde hij niet, dat ze moesten groeien van promiscue tot celibataire mensen. Vaak worden dit soort teksten zo benaderd. Maar Heeresma wilde meer dan dat. En nu, 50 jaar later, nu de biologie ons mensbeeld heeft aangescherpt, kunnen we Heeresma’s opvatting zelfs verdiepen.

Wat Heeresma bedoelde was duidelijk. In ons schuilen een aantal mechanismes die we in zijn woorden, ‘gemeen hebben met het gedierte des velds’. Denk hierbij aan overlevingsmechanismes, emoties, territoriumdrift, bezitsdrang, voortplantingsdrang en tribal mechanismes, zoals: wel voor de eigen ‘stam’, de eigen familie, de eigen groep zorgen, maar niet voor anderen.