Rubriek: Diversiteit

Een van de belangrijkste voordelen van diversiteit in je organisatie is dat je sneller contact maakt met meer klantengroepen. De benadering van mensen met een migrantenachtergrond is bijvoorbeeld een vak apart. En dit kan beter gedaan worden door mensen met dan mensen zonder een migrantenachtergrond.

Dit soort verschillen kom je al tegen in het handelsverkeer tussen Belgie en Nederland. Nederlandse sales mensen hebben nog weleens een neiging tot directheid. In Nederland geldt dat als een voordeel, dat to the point komen, mits het authentiek blijft. In ons land is authenticiteit erg belangrijk. Doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg. Een nuchtere directe benadering zou in Belgie minder goed vallen. De vlotte babbel van de Nederlander werkt daar ook maar half.

Heel veel mensen zeggen het. Pas op met aannames. En denk niet in hokjes. En het is zinvol dat ze dat zeggen. Aannames doen over mensen kan in het ergste geval leiden tot genocide en in gunstiger gevallen tot verkeerde oordelen. En verkeerde oordelen kunnen weer tot gevolg hebben dat mensen onrechtvaardig worden behandeld. De schuld krijgen van dingen die ze niet gedaan hebben.

Wij mensen zijn geneigd om de onterecht aannames bij anderen wel, maar die van onszelf niet te zien. Ook hoor je regelmatig dat mensen tegen anderen zeggen, dat ze niet in hokjes moeten denken, terwijl ze dat zelf eigenlijk ook doen. Hoe komt het nou dat we de aannames bij anderen wèl, maar bij onszelf niet zien.

Wat zijn nu de voordelen van een goed en breed diversiteitsbeleid? Die vraag is zeer relevant in een tijd dat vrijwel alle diversiteitsonderwerpen worden ervaren als saai, irritant, uitgekauwd en kleurloos.  Het lijkt wel alsof diversiteit alleen maar negativiteit genereert. Daarom hier een aantal voordelen van diversiteit. 

Netflix heeft een interessante documentaire van Michael Moore momenteel. Moore reist naar Europa om ideeën voor de USA te ‘stelen’. Wat vooral naar voren komt, is de waarde die Europeanen hechten aan gezond leven. Vermindering van stress komt daarin voortdurend naar de voorgrond. Moore laat zijn Amerikaanse landgenoten zien hoe nuttig dat is.

Wat hij ook naar voren brengt, is hoe Duitsland met zijn oorlogsverleden omgaat. De Duitsers hebben de volledige verantwoordelijkheid daarvoor genomen. Ook in hun onderwijs. Zo zie je een jonge Duitser, die duidelijk maakt dat je als Duitser je geschiedenis niet weg moet moffelen. Zijn voorvaderen hebben zes miljoen joden naar de gaskamers gevoerd, en dat mag nooit meer gebeuren.

Het woord ‘professioneel’ wordt te pas en te onpas gebruikt in organisaties. Alsof het voor iedereen hetzelfde betekent. En dat dit niet zo is, blijkt me keer op keer als ik met managers en medewerkers praat over hun interpretatie van het woord. Wat de een professioneel vindt, hoeft dat voor een ander niet te zijn. Kijk even mee naar dit voorbeeld.

In een organisatie hebben een manager en een teamleider een uitstekende samenwerkingsrelatie. Ze zijn het eens over de manier waarop het resultaat moet worden bereikt, in wat voor sfeer dat het beste kan gebeuren, welke leiderschapstijl zowel warm als effectief is en hoe het vastgelegd moet worden. Er is één verschil tussenbeide.

Ik ontmoette een teamleider die ik jaren geleden coachte. Hij zat in de trein van Utrecht naar Rotterdam net als ik en we zaten met zijn tweeën in een compartiment. Hij feliciteerde me met het succes van mijn boek ‘Diversiteit’, al was hij door ‘het gedoe rond die Sylvana’ geïrriteerd geraakt. Ook refereerde hij aan twee gebeurtenissen van de laatste tijd, waaruit hij de conclusie trok dat ‘Surinamers’ zich de laatste tijd ‘echt fout’ opstelden.

Ik heb afgeleerd om tegen dat soort zinnen onmiddellijk ten strijde te trekken. Ik had kunnen zeggen dat hij het verkeerd zag, dat Sylvana naar mijn mening vaak verkeerd beoordeeld wordt, dat het een vorm van selectieve waarneming was dat Surinamers zich ‘fouter’ opstelden dan anderen. Ik bedoel: de sfeer in de totale samenleving is grimmiger dan hij wel eens geweest is, en velen stellen zich ‘fout’ op. Kijk alleen maar op twitter, om over ons gedrag in de auto nog maar te zwijgen.

Sylvana Simons en Sunny Bergman hebben de aanval geopend op het programma Voetbal Inside. Ze vinden Derksen, van der Gijp en Genee homofoob en racistisch. De sponsors van het RTL7-programma worden aangesproken met de vraag: ‘Willen jullie dergelijk gedrag daadwerkelijk faciliteren?’ Heineken, Gilette en Toto nemen in niet al te scherpe bewoordingen afstand van de inhoud van het programma, maar stellen hun sponsoring nog niet aan de orde.

Wat is hier aan de hand? Wie heeft gelijk? Een antwoord op deze vraag laat zien hoe complex diversiteitsthematiek kan zijn. Simons en Bergman laten ons zien dat wij ons als samenleving regelmatig schuldig maken aan vormen van discriminatie; ook als we zeggen dat we het niet willen of niet doen. Ze creeëren awareness. Hun visies zijn goed doordacht en genuanceerd.

Een groot deel van de witte Nederlanders heeft niet de intentie om te discrimineren. Maar er zijn natuurlijk mensen die het wel doen. En die kom je tegen op de werkvloer. In 25 jaar heb ik er behoorlijk wat voorbeelden van gezien. Zowel in trainingen als in mijn leidinggevende of adviserende rollen.

Omdat ik van mening ben dat ze de samenwerking negatief kunnen beïnvloeden, breng ik ze in beeld. Dit om zichtbaar te maken wat bestaat, maar zo vaak verborgen wordt gehouden. En om een handvat te geven hoe je er mee om kunt gaan als leidinggevende. Uiteraard heb ik niet de waarheid in pacht, dus eventuele aanvullingen of andere zienswijzen zijn welkom natuurlijk.

Onlangs kwam er een nieuwsbericht langs dat handelde over mannelijke tantrische leraren. Hoewel ze hun cliëntèle beloofden geen misbruik te maken van hun afhankelijke positie, zouden ze zich toch aan hen hebben vergrepen. Het testoron wakkerde hun natuurdrift kennelijk zo aan, dat ze hun professionaliteit inruilden voor begeerte.

Ik ken deze wereld vrij goed. Ik ben het type dat veel heeft onderzocht voordat hij ‘landde in het leven’. Nu profiteer ik daarvan, is mijn levenservaring een bron van inzicht geworden, en helpt mij, en soms anderen, door ingewikkelde situaties heen. Ook geniet ik meer dan vroeger. Maar ooit was tantra een gebied dat ik onderzocht. Ik heb twee tantrische therapeutes bezocht toen het wat moeilijker ging, zo rond mijn 45^e, nu 14 jaar geleden. Maar die had ik al nauwkeurig geselecteerd.

Er zijn nog steeds mensen die beweren dat er in Nederland niet wordt gediscrimineerd op de werkvloer. Het tegendeel blijkt waar, en niet zo’n beetje ook. Ik hoor in mijn netwerk regelmatig terug dat de uitingen grover worden. Nu is er bij de politie een zwartboek verschenen dat zeer schrijnend laat zien hoe ernstig het is.

Voor mij is het duidelijk: we moeten ophouden met dat zinnetje: ‘ik discrimineer niet hoor maar…’ Of ‘ik ben geen racist hoor, maar…’ In Nederland komt gewoon discriminatie en racisme voor, en in een bepaald segment van de samenleving verhardt dat. Dat het onzin is, behoeft geen betoog, maar het helpt ons gewoonweg niet. SAMENWERKING, mensen, elkaars kwaliteiten benutten, daar gaat het om.