Rubriek: Kennismanagement

Onlangs waargenomen op een station, ergens in Nederland. Een wat oudere man schuifelde, ogenschijnlijk met wat pijn aan zijn heup, naar het einde van het perron. Hij moest daarvoor onder het overkapte deel door, kwam onder de blote hemel te staan en had een koude wind te trotseren om toe te geven aan zijn verslaving om een cigarillo op te steken.

Hij stond daar nog maar kort, toen een kortgekapte dame van ongeveer 50 met een hoekige bril, een scheenbeenlage blokjesrok en een amorfe donkergele jas, naast hem ging staan. Ze had een half perron tot haar beschikking, maar ze gaf er de voorkeur aan om een lange wandeling te maken om naast de man uit te komen. Onmiddellijk begon ze te kuchen, keurig met de hand voor de mond, terwijl ze naar de man bleef kijken. Ik weet niet of hij haar opmerkte, maar ik denk het wel, want hij draaide zijn lichaam half van haar weg en keek de andere kant op; een poging tot negeren. Zijn rook ging wel in haar richting.

Op Linkedin zag ik een mooi filmpje van iemand over hoogbegaafdheid. Het idee was dat organisaties te weinig gebruik maken van hoogbegaafden, en dat dat jammer is, omdat ze goed vooruit kunnen denken, snel zijn en dus heel waardevol. Ook meldde ze dat liefst 60% zijn middelbare school niet haalt.

Ik vind het tijd om eens ‘uit de kast’ te komen op dit punt. Bij mij is in 2001 hoogbegaafdheid vastgesteld, en een psychologisch onderzoek uit 2003 liet zien dat ik alle vragen goed had in een IQ-test over rekenen en taal, en HBO-plus scoorde op ruimtelijk inzicht. Ik vertel dit niet om stoer of chique te doen, integendeel: ik heb het er bijna nooit over. Het is namelijk helemaal niet zo leuk om dit te vertellen. Het klinkt namelijk nogal arrogant. Geen leuk unique selling point dus. Terwijl het wel een USP is. Toch had ik een flinke aarzeling voordat ik dit publiceer. Vind het een beetje eng. 

Om organisaties en mijn collega’s te helpen, deel ik hier het leerbeleid van mijn organisatie Pitcher Support. We bevinden ons in een tijd die zich razendsnel ontwikkelt naar een digitale economie.  Dat is al een poosje gaande, maar zal exponentieel toenemen de komende jaren. Algoristmes, robots, kunstmatige intelligentie en andere tools zullen veel impact hebben op onze manier van werken. Maar wat betekent dat voor het leren in organisaties?

Verder hebben we te maken met zaken als klimaat, duurzame inzetbaarheid en nieuwe visies op leren. Permanent leren is niet langer een hypothese, maar mede door het breinonderzoek weten  we dat het ook gezond is voor mensen. Bovendien stelt de EU dat organisaties budgetten moeten vrijmaken voor mensen om mee te kunnen in het nieuwe digitale tijdperk. Topdown leertrajecten organiseren verliest het daarbij steeds vaker van trajecten waarin medewerkers zelf de regie nemen. Maar hoe combineer je dat met organisatiedoelen?

Hieronder vind je een voorbeeld van een sjabloon, dat je kunt gebruiken om een eigen leerbeleid te formuleren. Het is maar een opzet dat je zelf naar eigen inzicht kunt aanpassen. Succes, en graag gedaan.

Uit meerdere gesprekken is mij gebleken dat mijn laatste boek ‘Goden en goeroes’ door lezers verrassend wordt gevonden. Een aantal van hen heeft niets met spiritualiteit, en dacht dat ik een of ander zweverig boek had geschreven. Maar het boek gaat over leiderschap in bredere zin. Hoe begeleid je teams waarin mensen verschillende spirituele en religieuze achtergronden hebben? Een zeer actueel thema in organisaties, alleen nog niet zo opgemerkt.

Ondertussen heeft het veel invloed op teams, en bestaande teambuildingsprogramma’s doen er erg weinig mee. Ik zelf vind leiderschap echt beter worden, als een manager iets begrijpt van gender- en cultuurverschillen, maar hij kan zich nog verder verbeteren als hij meer weet van spirituele diversiteit. Het maakt hem niet alleen tot een specialist in omgang met inclusie, maar schakelt als leidinggevende ook heel gemakkelijk tussen de verschillende leiderschapsstijlen. Ik noem dit met een splinternieuw woord ‘switchend leiderschap’. 

Ons brein is een fopspeen. Er zit een hersendeeltje in dat nadenkt over de lange termijn, en daar slaat een golf van impulsen overheen dat uit breindelen komen, die er in de evolutie veel eerder waren. Stel, je hebt bedacht dat volgend jaar het jaar moet worden van de zuinigheid. Je wilt op je penningen gaan broeden als een meerkoet op zijn eieren. Dat is een lange termijn idee, nietwaar?

En plotseling loop je op 17 januari een paar geweldige schoenen tegen het lijf. Of de nieuwse iMac. En na rijp beraad van 30 seconden besluit je dat je deze verleidelijke artikelen moet hebben. Je maakt er iets magisch van, en zegt tegen iemand die een wenkbrauw optrekt, dat dit niet voor niets op je pad is gekomen. Nee, die schoenen of die iMac zijn speciaal voor jou gemaakt.

Zoals veel landen, beschikt ook Nederland over een leuk betwetertje. Een eigenwijsje dat een column schrijft in de krant van welvarend Nederland, het NRC Handelsblad. Haar naam is Rosanne Hertzberger en ze is microbioloog. Daar schrijft ze overigens niet zoveel over.

De mensen lopen hard voor meegalmconcerten van de Toppers, voor Ajax-Feyenoord en voor alcohol in onze hoogwaardige westerse beschaving, maar ik heb nog nooit iemand euforisch zien worden van bacteriën schimmels gisten en virussen, dus ik snap wel een beetje waarom Rosanne uit Rotterdam daar niet over schrijft.

Bert Overbeek publiceerde in 2018 vier boeken. Deze week komt zijn volgens hem belangrijkste boek uit. Het heet Goden en goeroes en gaat volgens de ondertitel over ‘inspiratiebronnen op de werkvloer’. Het is bovendien het derde deel van een drieluik dat Overbeek schreef over diversiteit. Eerder verschenen Mannen en/of vrouwen en Diversiteit. Boeken waarmee de Doornse schrijver de top 10 haalde van de Managementboek top 100. Diversiteit eindigde zelfs in de top 3.  Een interview. 

Als een president een boek schrijft, wat leer je dan? In ieder geval dat groot leiderschap iets meer is dan alleen maar softe skills. Ex-president Bill Clinton heeft samen met James Petterson het boek ‘President vermist’ geschreven. Clinton wordt door zijn affaire met Monica Lewinsky niet vaak opgevoerd als een voorbeeldleider. Maar 8 jaar Het Witte Huis maakt hem wel interessant genoeg om kennis te nemen van zijn opvattingen over leiderschap.

Dit zal je zelf uit het verhaal moeten distilleren, maar dat is de kracht van storytelling. Je leert er meestal meer van dan van een model. Het verhaal is spannend genoeg om het boek te lezen. Het is een thriller en geen slechte. Amerika wordt bedreigd door een computervirus dat de hele digitale infrastructuur plat lijkt te leggen. Op zichzelf is dat al interessant genoeg om het boek te lezen. Het probleem is modern, en de kwetsbaarheid van onze digitale toekomst is eigenlijk les 1 uit het boek.

Er gebeurt van alles op de werkvloer. En diversiteit is een thema, dat daar vaak nog te weinig aan bod komt. In praktische zin dan. Er zijn talloze vormen van diversiteit. Sekseverschillen, verschillen in nationaliteit, maar ook de vaak vergeten diversiteit in levensbeschouwingen en spiritualiteit. Terwijl juist die verschillen heel bepalend zijn voor de manier waarop mensen samenwerken.

Op dit moment leggen mijn uitgever en ik de hand aan het boek ‘Goden en goeroes’, dat tegen november en december zal verschijnen. Dit behandelt spiritualiteit op de werkvloer, ook voor managers die niets met spiritualiteit hebben. Een fragment. 

Enige tijd geleden uitgeverij Futuro mijn nieuwe boek ‘Mannen en/of vrouwen?’ met als ondertitel ‘Diversiteit op de werkvloer’. Belangrijkste boodschap: probeer als leidinggevende gebruik te maken van de man-vrouw-verschillen. Benut ze. Verder zal het boek dieper ingaan op de invloeden van het brein, hormonen en genen. Ons gedrag is vaker dan we zouden willen afgeleid van seksuele mechanismes. Paringsrituelen die we uit de natuur kennen hebben bij mensen een geheel eigen gedaante aangenomen. Het soort auto, je positie in een organisatie, ja, het aantal kinderen werken allemaal mee aan je aantrekkelijkheid op de arbeidsmarkt. Maar niet alleen daar. Ook op de relatiemarkt. Hieronder een kleine voorpublicatie van het boek. Blijf deze blog volgen, want we houden je op de hoogte van de noodzaak van dit boek in een wereld die nogal krampachtig doet over man-vrouw-verschillen.