Rubriek: Kennismanagement

Nederland transformeert zich naar een kennis-economie, technologische innovaties zijn aan de orde van de dag en als we niet investeren in nieuwe technologie dan missen we de boot.

Om het steeds snellere tempo van de innovaties bij te kunnen benen zijn hoogopgeleide specialisten nodig. Het is al een probleem op zich om die specialisten te vinden, maar als je ze eenmaal hebt, hoe hou je ze dan en hoe zorg je ervoor dat ze bijdragen aan het succes van het bedrijf? 

In de onderstaande scene uit mijn boek “Zinloos op de Zuidas” wordt de problematiek van het leidinggeven aan kennisspecialisten kort geschetst. Madelon is de nieuwe manager van de IT afdeling en ze heeft net een teamdag met haar medewerkers gehad. Axel is de general manager van het bedrijf.

Als jonge academicus, werkzaam in het bedrijfsleven, wil je natuurlijk graag hogerop komen en met je doctoraat in de nanobiologie ligt de toekomst voor je open, althans dat denk je. En in de praktijk betekent “hogerop komen” bijna altijd een leidinggevende functie. In de praktijk is het als kennis-specialist behoorlijk lastig om manager te worden. De belangrijkste reden  waarom dat lastig is, is dat jijzelf je grootste sta-in-de-weg bent. Dit artikel vertelt meer. Onder andere naar aanleiding van het boek ‘Zinloos op de zuidas’.

Zowel voor managers als voor trainers kan het lastig zijn om om te gaan met de emoties van medewerkers. Met name in teamtrainingen gebeurt het nogal eens, dat iemand in tranen uitbarst. Omdat emotie de neiging heeft veel lading te geven aan situaties, en ze wat op te blazen, is het handig om te weten wat effectief is. Sommige mensen hebben daar een natuurtalent voor, maar dat is niet voor iedereen weggelegd.

Er zijn wel methodes voor. De TGI-methode van Ruth Cohn bijvoorbeeld, al hoor ik daar nog maar weinigen over. Cohn was een kampoverlevende, en vroeg zich na de oorlog af hoe het kon dat mensen zo gespleten konden zijn. Ze had Duitse officieren meegemaakt, die van Bach en Goethe konden houden, wat toch een teken van enige beschaving is. Maar diezelfde officieren hadden geen moeite om baby’s en moeders dood te schieten. 

Er waart een spook door onze westerse wereld, dat de schijn van weldenkendheid wekt, maar dat niet heel veel meer is dan een geloof. En een van de kenmerken van een geloof, is dat ze de verdiensten en successen van haar voorbeelden uitvergroot, en de beperkingen graag aan het zicht onttrekt.

Om wat voor geloof het gaat? Het geloof in wetenschap. Ja, ja, je hoort het goed. Het geloof in wetenschap. Hoe kan dit nou, zal je je misschien afvragen. Wetenschap is toch het tegenovergestelde van geloof; hoe kan je er dan een geloof van hebben? Een begrijpelijke vraag en een begrijpelijke reactie. Ik zeg dan ook niet dat de wetenschap zelf een geloof is, maar wel dat er zoiets bestaat als een geloof in wetenschap. Niet iedereen die van wetenschap houdt, wordt een wetenschapsaanhanger. Maar er zijn heel wat mensen, die denken dat iets waar is, omdat het wetenschappelijk bewezen is.

Het is altijd moeilijk om in deze tijden van internet te bepalen wat een onderscheidend boek is, maar ‘Zinloos op de Zuidas’ van Gern Huijberts is er een. In een sfeer, die nu eens aan Jiskefet of Voskuil’s Het Bureau, dan weer aan Houellebecqs desolate menslandschappen doet denken, maken we kennis met de ongein van de werkplekken van onze moderne tijd. De schrijver schetst in even nuchtere als meedogenloze taal de verborgen wereld achter ons arbeidzame leven. Het e-book is hier te bestellen: https://www.smashwords.com/books/view/942001

Natuurlijk zijn er affaires in de broeierige werkomgevingen die Huijberts beschrijft, en ook ontwaart de lezer de welbekende valse ambitieuze spelletjes, waarmee mensen zich naar boven werken in hun organisaties, of anderen tegenhouden om dat te doen. Maar dat is nog niet alles, want  verontrustender dan de gecorrumpeerde directie-sjacheraars zijn de spirituele veranderconsultants die de revu passeren in het uit twee delen bestaande boek.

NRC Handelsblad deed dit weekend iets aan diversiteit. Boeiend, omdat er wat breder werd gekeken dan alleen naar vrouwen in de top. Leeftijd, geslacht, wel of niet Westers, en al dan niet ziek of gehandicapt, het werd allemaal benoemd. Allemaal? Helaas werd de levensbeschouwing niet meegenomen. En dat is opvallend, omdat de manier waarop mensen in het leven staan, al dan niet spiritueel of religieus, heel bepalend is voor de manier waarop ze samenwerken en omgaan met zaken als zelfreflectie, ziekteverzuimpreventie, stress en acceptatie van mensen die anders zijn dan zij zelf.

Ik ben erg vrolijk over een nieuwe ultramoderne vorm van leiderschap, die ik na jaren ervaring met managementtrainingen ontwikkeld heb. Ze heet ‘Switchend Leiderschap’, en ik heb haar ontwikkeld in mijn drie top 10-boeken over diversiteit/inclusie. Met mijn uitgever (futurouitgevers.nl) heb ik bijna een e-learning programma voltooid over het onderwerp.

Switchend Leiderschap voorziet in een aantal voorwaarden die ons toekomstbestendig maken. Niet alleen het optimaal benutten van diversiteit en inclusie staat centraal, maar er is meer.

-Ze houdt rekening met de digitale revolutie.

-Ze is ontwikkelingsgericht.

-Ze biedt managers en leiders mogelijkheden om zich verder te verdiepen en beter te worden.

-Voor mensen die allang in het vak zitten, is ze zeer verfrissend.

-Ze houdt rekening met recente inzichten uit de breinwetenschappen, de biologie, de psychologie en de groepsdynamiek, maar ze is ook interessant voor mensen die naar zingeving en spiritualiteit zoeken. 

Ricky Gervais zegt het ergens in zijn stand up comedianshow, en hij vindt het oliedom. Als iemand niet in je politieke kamp zit, en hij zegt iets zinnigs, begin je toch als een koe ‘boeh’ te loeien. Zo iemand kiest voor een andere politieke kleur, en dus is wat hij zegt per definitie fout. En al is het al erg genoeg dat dit gebeurt bij een andere politieke kleur, het kan nog erger, namelijk als iemand iets zegt met een andere huidskleur.

De week van 10 tot en met 16 maart liet zien waar dit toe kan leiden. Een honderdtal Urkse jongeren richtten hun agressie op een Marokkaans gezin. En dan het bloedbad in Christchurch, door een benevelde idioot met een achternaam die op het woord ‘terror’ lijkt. Brendon Tarrant, geinspireerd door de Noorse massamoordenaar Breivik, verkeerde ongetwijfeld in de veronderstelling, dat hij een held was.

Deze week weer ervaren dat ik van boeren hou, ik koester ze. Ze vertegenwoordigen voor mij (samen met professionals uit de zorgsector) een belangrijke essentie in het leven. Zonder eten ga je dood en als je ziek bent, dood gaat, wil je goede zorg. Zaken die er écht toe doen in het leven.

Overal in de wereld ontmoet ik coöperatieve boeren. Deze week in Peru. De energie en eagerness spat er van af. Wat is dat nou, governance? Verwarring en bewustwording wisselen elkaar af. Vooral als het gaat over de rol van bestuurder en die van manager. In vertrouwen taken overlaten aan een professional blijkt in de praktijk niet makkelijk. Het voorbeeld van het besturen van een auto helpt om hen te laten inzien dat iedereen een eigen rol heeft.

‘Jij moet eens ophouden met die klotengrapjes van je tegen die jongen’ hoorde ik. Ik zat te genieten van een veel te warme februarizon vorige week, toen op het balkon van mijn achterbuurman een schelle stem de onophoudelijke stroom middelmatige popmuziek overstemde. Er waren op een vrije zaterdagochtend werkmannen aan het werk. Drie jongens van, naar zij zelf beweerden, een bonafide bedrijf, timmerden met hun gereedschappen de genoeglijke weekendrust naar de wensdromen.

‘Die jongen doet niks verkeerd. Die werkt hier nog maar pas, en die moet je potverdorie helpen, in plaats van dat je hem behandelt als een Zuideuropese asielhond.’