Al een paar jaar liep ik met de vraag rond of man-vrouw-verschillen invloed hadden op werkgedrag. En wat doet een schrijver dan? Juist, hij schrijft er een boek over. Dat boek is deze week verschenen. Ik heb zelden zoveel plezier beleefd aan het schrijven van een boek. En ontdekte gaandeweg dat je als manager, trainer of coach erg veel kan hebben aan inzicht in de biologische en cultuurbepaalde verschillen tussen de seksen.
Een diepe en onbewuste biologische behoefte achter heel veel psychologische mechanismes van werknemers is de behoefte aan een goed ‘nest’, voedsel en voortplanting. Bij mensapen is het zo dat de ‘baas’ het meeste recht heeft. En hoe is het bij mensen? Niet veel anders. De beste verdiensten, de duurste auto en huizen en de aantrekkelijkste partners staan ter beschikking van de leiders.
Het verklaart onze machtsstrijd en ambities, het verklaart ook waarom we in grote auto’s willen rondrijden. Organisaties zijn plaatsen waar het jungle brein weliswaar niet goed is voor gemaakt, maar het herkent instinctief de wegen die diepe biologische behoeftes kunnen bevredigen. Instinctief is hier ook ‘onbewust’.
Voor vrouwen wordt een man aantrekkelijker door zijn auto. In algemene zin wordt een man voor vrouwen aantrekkelijker door status. Psychologen verklaren dit door er vanuit te gaan dat mannen met status een groter vermogen hebben om een gezin te onderhouden en om veiligheid te bieden. Er is een biologische parallel met de genetisch aan ons sterk verwante chimpansee, waar het gevecht om de hoogste plaats in de roedel berucht is. Die hoogste plaats biedt een aantal significante voordelen. Het beste eten en de aantrekkelijkste vrouwtjes.
De een wil absoluut geen seksuele gevoelens op de werkplek. De ander vindt dat maar hypocriet. ‘Het is er toch; je kan je hoofd wel in het zand steken maar daar wordt het niet minder van.’ Hoe dan ook: er wordt weinig over gesproken. In deze rubriek zullen wij met de lezer samen onderzoeken waar de grenzen liggen van seksualiteit op het werk. We willen dat integer doen, om jonge bazen vanuit de ervaring handvatten te geven om dit soort zaken te begeleiden. Mensen die op dit gebied iets hebben meegemaakt, zijn van harte uitgenodigd hun ervaringen op te schrijven en naar ondergetekende op te sturen. Dat kan naar pitcher.support@hetnet.nl
Deze week gaf ik een lezing voor een vrouwennetwerk van een bekende verzekeraar. Het was een lezing over man-vrouw-verschillen. Ik vertelde daar dat ik verwacht dat er na de breinhype een hormonenhype zal komen. Hoewel: ik kan beter spreken van een breinrevolutie. De toename van neuro-inzichten in de gedragswereld en dus ook de wereld van change en management, is namelijk meer dan een hype. En dat geldt ook voor de hormonen.
Degenen die de breinrevolutie een hype noemen, hebben daar een zeker belang bij, beweer ik. Het komt een aantal veranderaars en management opleidingsinstituten niet uit dat het brein belangrijk aan het worden is. Zij werken met methoden die het goed doen in de markt. Het wemelt bijvoorbeeld van de persoonlijkheidstesten en de zelfperceptietesten. Ik doe hier geen uitspraak over de kwaliteit van die testen; wel wil ik een opmerking maken over de achtergrond van de testen.
Een opdrachtgever van me is manager. Hij belde vorige week om even iets samen tegen het licht te houden, zoals hij dat uitdrukte. Twee van zijn medewerkers waren betrapt door een derde. Die twee waren toevallig ook zijn beste medewerkers, terwijl de derde bekend stond om de grote hoeveelheid roddels die hij verspreidde, en bovendien om zijn middelmatige productie. Hij had –samen met een schoonmaker- de twee ontdekt toen ze halfnaakt lagen te vrijen. Het was na zessen, ze hadden niemand meer verwacht (de schoonmaker was al langs geweest).
Omdat ik geen neurowetenschapper ben die hersenen ‘live’ kan bestuderen, ben ik afhankelijk van betrouwbare mensen die dat wel zijn; zeker bij een onderwerp als man-vrouw-verschillen. Gelukkig verschijnen er naast de rommelige hoeveelheid populair-pseudowetenschappelijke publicaties ook erg goede boeken over dit onderwerp. Die boeken zijn een geweldige bron van informatie.
Rosa is stafmedewerkster in een grote organisatie. Ze is een intelligente en aantrekkelijke vrouw die vaker dan haar lief is te maken heeft met dubbelzinnige opmerkingen van mannelijke collega’s. ‘Ik zou naar een klachtencommissie kunnen gaan, maar dat doe ik liever niet. Dat blaast de boel nogal op. Bovendien is het allemaal erg subtiel. Het is allemaal net niet over de rand. En ja, ik laat ook te weinig zien van mijn ergernis. En misschien zie ik het wel verkeerd. Dat kan toch?’
”Als markten niet meer groeien, zoals in Europa, omdat mensen minder te besteden hebben, moeten we toch manieren vinden om onze producten te verkopen”, aldus topman Polman van Unilever. ”Dat betekent snijden in de kosten en wellicht het sluiten van fabrieken die niet langer rendabel zijn.”
Lees ik dit nu goed? Ja, ik lees het goed. Mensen hebben minder te besteden. Daarom moet er in de kosten gesneden worden en moeten er fabrieken worden gesloten die niet langer rendabel zijn. Lijkt logisch, toch? Maar denk even door. Wat is het gevolg van het feit dat Unilever fabrieken gaat sluiten? Juist. Dat er mensen uitvliegen bij Unilever.
Grappig. In een boek van Leif Persson kan de hoofdinspecteur Backstrom zijn ogen niet afhouden van het decolleté van een van zijn medewerkers. De schrijver laat ons meekijken in het hoofd van zijn hoofdpersoon, waardoor we zien welke bijgedachten de inspecteur heeft. Zijn manier van denken deed me denken aan het verhaal van Rick, een collega-trainer die ik ooit sprak. Hij had ene Sylvia in zijn groep. Sylvia was iemand die zich zeer sexy kleedde.
