Rubriek: Hardnekkige patronen

Niet te bang zijn voor Artificial Intelligence, maar wel de kop erbij houden!

 

Er is een recent boek dat twee namen geeft aan de mens die leeft in het Artificial Intelligence(AI)-tijdperk: homo ludens en homo syntheticus. Dat gaat over ons, over jou en mij. Hiermee wordt de spelende mens bedoeld, die (met zijn computer of smartphone) beeld, geluid en tekst bewerkt. Met deze synthetische media zet hij de realiteit naar zijn hand. (Link: https://podcasters.spotify.com/pod/bert-overbeek0/episodes/Taal-e2catq2 )

Het optimistische boek ‘Echt nep’ laat zien wat Artificial Intelligence hier kan betekenen voor ons. Veel leuks, al moeten we wakker blijven. Hoewel er een ‘echte wereld’ is, nemen we die wereld gekleurd waar, in een verhaal en vaak op een scherm. Dus niet in het echt. Denk maar aan een nieuws- of social media-bericht.

Taal: spreken misschien toch iets meer goud dan je denkt…

Spreken is zilver en zwijgen is goud en non-verbaal gedrag spreekt meer dan taal, zeggen we. En toch ging de mens woorden gebruiken. Kennelijk was dat toch nodig. Dan verrijst de vraag: waar en wanneer begonnen mensen te praten? Sverker Johansson, een bekend natuurkundige en linguïst, geeft antwoorden op die vragen in een fascinerend boek. (Dit artikel is ook te beluisteren via de link hierboven)

Taal is een specifiek kenmerk van de mens. Andere dieren communiceren wel, maar anders. Dat het pittig is om de ontwikkeling van mensentaal in kaart te brengen lijkt me duidelijk, want er zijn geen bandjes opgenomen of televisie-opnamen van een paar miljoen jaar oud. Het schrift is pas een paar duizend jaar oud. Wat er in het brein van mensen uit die tijd rondging, weten we dus nauwelijks. Toch denken wetenschappers dat het gesproken woord al zo’n 3 miljoen jaarbestaat.

Narcisme in de top (podcast en artikel)

Nog regelmatig hoor ik in trainingen deelnemers klagen over narcisten in de top. Dit gaat over mannen en vrouwen, die op invloedrijke posities zitten, strooplikkers om zich heen verzamelen, kritische geluiden negeren en zelfs bestraffen, en die medewerkers schofferen wanneer het ze maar uitkomt. Wat mij vooral verbaast is waarom dit soort mensen altijd weer op die machtsposities terecht komen. De vraag is waarom benoemingscommissies er altijd weer in stinken. (De link hieronder is de podcast versie van dit artikel. Dan kan je luisteren en hoef je het niet te lezen)

https://open.spotify.com/episode/7xR44xFMynOxR1bmZ7XNcx?si=c4e437ed2c024c87

Vacatures

Algemeen Directeur/ Gemeentesecretaris

Eindverantwoordelijk voor het functioneren van de organisatie. Bereiken van de doelstellingen. Zichtbaar en aanspreekbaar met charisma en bezieling. Bekijk alle vacatures

Advertorial

Sapiens maakt er een potje van…

Het is bizar dat ik nog steeds zo van mensen houd, want er is geen enkele reden toe. Als ik ‘mensen’ zeg bedoel ik natuurlijk ‘homo sapiens’. De enige mensensoort die we nog hebben. Vroeger hadden we er meerderen, zoals je onder apen bonobo’s, makaken en gibbons hebt.
Op dit moment gedragen de bijna 8 miljard homo sapiens-leden zich zoals de sauriërs dat ooit deden. Je weet wel, van Jurassic Parc. Ze regeren over de wereld. Al doen ze dat een stuk slechter dan de giga-reptielen die zo’n 70 miljoen jaar geleden door een meteoriet-inslag collectief ophielden te bestaan.
Geen sauriër haalde het in zijn hoofd om zijn biotoop om zeep te helpen. Sapiens doet dat wel. Hij heeft de totale planten- en dierenwereld aan zich onderworpen. Met als gevolg, dat er een schrikbarend aantal diersoorten uitsterft. Bovendien slaat sapiens regelmatig de eigen soort de hersens in.

Oorlog op oorlog; de alfastrijd van homo sapiens

Oorlog. Opnieuw. Doden, gewonden, bloedbaden, afgehakte hoofden en alles wat erbij hoort. En het gaat om land. Om land, om het zich niet houden aan afspraken en om verbreiding van ideeën. Daar vermoord je elkaar dus om. En de haat die daaruit voortvloeit zorgt voor doelgerichtheid en agressie. Om daarna nog meer haat te creëren. Het is een van die stompzinnige dingen waar de sapiens soort maar niet van af komt. En het is verschrikkelijk. Laat ik daarover duidelijk zijn.

Ik weet het. Er zijn duizend dingen meer over te zeggen. Ik noem snel wat begrippen: Verenigde Naties 1948, Europese pogroms die daartoe leidden, 1956, 1967, intifada, Libanon 1982, Arafat en Rabin, Netanyahu, Hamas, IS, Hezbolla, Iran en zo kan ik nog wel even doorgaan.

Een zee van vervuiling

Jullie geloven het niet, maar met dat ik dit schrijf zit ik 15 hoog boven de Zuid-Europese zee, te luisteren naar het aanzwellen en slinken van geluid. Ik heb er de hele dag naar gekeken, naar die oneindige deining, beseffend dat het water in die zeeën er al miljoenen jaren is.
Ik heb er zelfs even in gezwommen vandaag. De golven wiegden me, tot ik verzadigd was en ik niets meer wilde behalve dan luisteren naar het aanzwellen en slinken van geluid. En kijken naar de deining. En beseffen, als een boeddhist, dat we ons al eeuwen druk maken zonder resultaat. Elke generatie weer. Steeds weer jongeren die de vorige generaties aansprakelijk willen stellen voor iets dat al millennia bezig is. Jongeren die in mogelijkheden willen denken, waar ouderen dat ooit deden maar van hun illusies beroofd zijn door de beperkingen van hun invloed.

Wendbaar, switchend, flexibel…je ontkomt er niet aan in digitale tijden…

Wat wordt er verwacht van de manager van vandaag (en van de toekomst)? Dat is nogal wat want er verandert veel. In mijn eigen trainingen heb ik het in mijn boek over toekomstig leiderschap (‘De schakelaar’) over de 5d’s : duurzaamheid, decency (integriteit), development (ontwikkeling), digitalisering, diversiteit. Een toelichting.

-Duurzaamheid. Organisaties en dus ook hun managers zullen rekening moeten gaan houden met de klimaatverandering en in bredere zin met alle hulpmiddelen en randvoorwaarden. Duurzaamheid zal waarschijnlijk steeds meer een punt zijn waar consumenten voor kiezen. Hoe de veranderingen precies zijn, is niet bekend, maar de impact van het milieu doet zich al volop gelden. Leidinggevenden zullen hier bewustzijn over moeten hebben. Ook zoiets als een Covid-virus valt onder deze noemer, omdat het een gevolg is van onze huidige omgang met dieren en voedsel.

Stressverhoging in het digitale tijdperk?

Het probleem van onze tijd is dat we het overzicht kwijtraken; een belangrijke bron van stress. De uitdaging voor de jongere generaties zal zijn om in een tijdperk van chaos te doorgronden wat relevant is en wat niet. Internet, AI en big data maken het er niet makkelijker op. Er verschijnt veel fake news en media zullen om gebruikers te trekken de sensatieberichten niet schuwen.

Ik las het boek ‘Uit onbetrouwbare bron’ van Daniel Levitin; een buitengewoon goede gids voor betrouwbaarheid van berichten in de media. Maar ik vroeg me ook af of jongere generaties de moeite zullen nemen een dergelijk boek te lezen. Nemen ze nog de tijd voor dit soort waardevolle boeken, of boeit het ze niet meer? Het is eigenlijk een vraag die ik jullie, jonge bazen zou willen stellen.

Overzicht kwijtraken is niet alleen het gevolg van de informatiezee die over je heen spoelt, maar ook van je eigen vermogen om je te concentreren en te focussen. Daarvoor heb je rust nodig, en die rust biedt onze tijd niet. De oudere generatie heeft tijden gekend waarin je de tijd kon nemen voor een antwoord. Je werd niet de hele dag gebeld of geappt, of gemaild. Je kunt het je bijna niet meer voorstellen, maar die tijden zijn er echt geweest.

Een optimistische blik op de toekomst van Artificial intelligence…we mogen meer gaan spelen!

Wat gaat AI doen? Veel. Maar er is een interessant boek verschenen, dat namen geeft aan de mens die in deze moderde AI-wereld leeft. Homo ludens en homo syntheticus. De spelende mens, dus, en dat spelen gebeurt met synthetische media (AI-bewerkingen van beeld, geluid, tekst en memes). Het boek ‘Echt nep’ laat in een optimistisch toekomstbeeld zien wat Artificial Intelligence kan betekenen.

Menno van Doorn, Sander Duivestein en Thijs Pepping, een paar Nederlandse experts op het gebied van AI en psychologie, schetsen een scenario van de mens in het AI-tijdperk. En mocht je het nog niet weten, wij zijn die mens. Het AI-tijdperk is geen toekomstverhaal meer, het is een verhaal uit en over het hier en nu.

De schrijvers laten zich meevoeren aan de hand van filosofen en wetenschappers uit heden en verleden. Hun perspectief is dat AI ons in staat zal stellen om beter te ‘spelen’ met de realiteit dan in het verleden, simpelweg omdat de techniek dat gemak biedt. Speelden we al dan? Oh ja. Denk maar aan de toneelstukken in het oude Griekenland, aan de verhalen die overgeleverd zijn in de vorm van mythen en verhalen over goden.

Artificial intelligence: wereldverbeteraar, winstoptimalisator of topspion? Mo Gawdat leert het ons…


Op 4 december 2021 publiceerden we -middenin de COVID-tijd- dit artikel over Artificial intelligence. Omdat het nu plotseling viraal gaat, publiceren we het nogmaals. Destijds was nog iedereen bezig met dit onderwerp. Dus inderdaad, net als met de brein-hype, liep Jongebazen voor de troepen uit.

‘Iedereen lijkt zich druk te maken om COVID, maar de impact van dat virus op onze samenleving is ‘peanuts’ vergeleken met dat wat ons op dit moment overkomt met kunstmatige intelligentie. Robots en computers verslaan de mens al gemakkelijk met schaken, een ongelooflijk ingewikkeld spel als GO en deskundig luisterpubliek onderscheidt een Bach-compositie door de computer allang niet meer van een echte Bach compositie. Computers leren intussen zichzelf van alles en dit proces is onomkeerbaar.

Ik snap dat niet iedereen iets met computers heeft, ikzelf ben ook geen fan, maar er is een omwenteling gaande in de wereld van de machines. We kunnen onze ogen hiervoor niet langer sluiten als we die omwenteling ten goede willen gebruiken voor mens, dier en aarde. Gelukkig zijn er voor de digibeten onder ons mensen als Mo Gawdat, die de kunst verstaan om in begrijpelijke taal uit te leggen wat er gebeurt in de wereld van de kunstmatige intelligentie.