Een oude organisatiewijsheid wil dat de komst van een gerespecteerde oudgediende een crisis kan bezweren. Zogauw de tamtam zich begint te roeren dat er koppen gaan rollen binnen de getroffen organisatie, zingen er al snel namen rond. De old boys die in het netwerk en het collectieve geheugen zijn blijven hangen. Zij kunnen het weten, want ze hebben het al bewezen. Maar werkt deze formule altijd?
Vorige week sprak ik een collega-trainer/coach in de trein. Sinds september had hij geen klussen meer, en hij maakte zich duidelijk zorgen. Hij had een sollicitatie lopen bij een callcenter. Hij voelde zich daar niet teveel voor (‘anders had ik niet gesolliciteerd’), maar hij wilde graag zijn eigen vak uitoefenen. De organisatie waar hij voor werkte was overgenomen, en hij was één van de mensen die werd ontslagen. Dit ondanks een goede staat van dienst.
Bij een middelgroot bedrijf in het westen van het land heeft de crisis haar sporen nagelaten. In de eerste helft van het jaar waren er nauwelijks orders, waardoor noodgedwongen afscheid genomen moest worden van een kwart van de medewerkers. Iedereen begreep dat het nodig was. De situatie was ernstig….
Consultancybedrijf X in het midden van het land kampt met een tegenvallende hoeveelheid opdrachten. Enkele consultants zitten nog regelmatig bij klanten, maar een aantal zit vaker op kantoor dan hen of de baas lief is. Weinig declarabele uren, dus er moet bezuinigd worden. Het management heeft dit creatief opgelost. Er wordt zoveel mogelijk bezuinigd op indirecte kosten, zoals schoonmaak.
We zitten in een recessie. De economie krimpt, de werkloosheid groeit, de beurzen kelderen, pensioenen gaan achteruit. Nu wil ik dat niet onderschatten. Voor bedrijven zijn de gevolgen soms desastreus. En ik besef heel goed dat het voor mensen die opeens op straat staan een klein drama is. Evenals voor mensen die met een dubbele hypotheek zitten vanwege een opeens onverkoopbaar huis.
Maar waar ik een beetje moe van word, is de opmerkingen die mensen maken als andere mensen geld uitgeven. Ondanks de crisis… Op een drukke koopzondag hoor je mensen zeggen: “Nou, ik zie niets van een crisis”. Rare opmerkingen vind ik dat. Alsof mensen opeens geen geld meer mogen uitgeven? De meeste mensen gaan er nog steeds in koopkracht op vooruit, dus kunnen gewoon dingen kopen. Wees blij dat de mensen nog lekker shoppen. Goed voor de economie.
Ontkennen dat we middenin zwaar weer zitten zou erg naiëf zijn, maar bij de pakken neerzitten en denken in allerlei doemscenario’s is het andere uiterste. Zo links en rechts om me heen neem ik diverse gedragingen waar.
