Burgemeester Halsema had iets gehad aan 'De Schakelaar'

Burgemeester Halsema van Amsterdam heeft precies dat gedaan, waartegen mijn nieuwe boek 'De schakelaar' waarschuwt. Ze is in een belangrijke valkuil gestapt, en heeft zich laten meevoeren door de omstandigheden, waar ze simpelweg trouw had kunnen blijven aan overheidsbeleid. In tijden als deze sta je als leider voortdurend bloot aan allerlei ingewikkelde ontwikkelingen. Want het zal je maar gebeuren: een demonstratie op de Dam tijdens een corona-crisis. Maar juist dan gaat het er om in alle rust je beleid vorm te geven. Dat is nu niet gebeurd.

'De schakelaar' raadt leiders aan om zich niet mee te laten sleuren door de gebeurtenissen, maar zelf met een rustig kompas de regie in handen te houden. Regie is iets anders dan controle. Je kunt als leider in control zijn, zonder dat je iedere situatie onder controle hebt. Het getuigt juist van goed leiderschap om verstandig te handelen wanneer de afloop van iets of de loop der dingen onzeker is. Onder controle is niet altijd mogelijk, in control zijn wel. (Foto: gemaakt in BCN Amsterdam op 2 juni)

Halsema kreeg te maken met een stroom van duizenden betogers. Lastig. Het beleid van overheidswege was echter helder. Strijdig met de corona wetgeving. Hoe hard sympathisanten met de demonstratie ook roepen, dat het virus maar even aan de kant moest voor dit thema, dat is niet wat we hadden afgesproken. En dus had Halsema zonder problemen kunnen ingrijpen.

Dat had ze ook gekund als ze niet was 'meegewaaid' met de storm van het incident, maar vanuit een rustige basispositie een keuze had gemaakt en van daaruit was gaan schakelen. Ze had een prima 'tool' in handen: het overheidsbeleid. En dat stond een demonstratie van deze omvang gewoon niet toe. Ze had de demonstratie dus gewoon niet moeten toestaan. Dat had haar bovendien nadien gelegenheid gegeven, om expliciet te uiten dat ze tegen racisme was, en dat een verbod dus niet tegen het doel van de demonstratie was.

De demonstranten kenden het beleid. Ze wisten dus waaraan ze begonnen. Maandenlang hebben mensen zich keurig aan de afspraken gehouden, waardoor een exponentiële groei van het virus beperkt bleef. Nu gaan de deuren weer langzaam open. We kunnen weer een beetje relaxen op terrassen, en weer eens een meeting live doen. Dat vergt nadenken.

Halsema had er iets aan gehad als ze 'De schakelaar' gelezen had, dat inclusie en diversiteit overigens ook hoog op de agenda heeft staan, net als mijn vorige boeken; en ik zeg dit niet uit commerciële motieven. Want laat duidelijk zijn, dat ik het racisme ook in zijn subtiele vormen goed doorzie. En ik ben er tegen. Het heeft me altijd geërgerd.

Maar deze demonstratie had zich niet moeten voltrekken. Ze was strijdig met een overheidsbeleid, dat ik onderschrijf omdat het de zwakkeren beschermt en de volksgezondheid dient. Halsema had dit wat mij betreft anders moeten doen. Maar omdat switchend leiderschap vindt dat iedereen van zijn fouten mag leren, hoeft ze van mij niet af te treden. Want de leiderschapsstijl in 'De schakelaar' is ontwikkelingsgericht. En ontwikkelen en leren, dat doen we tot onze dood. Vandaar dat ik de burgemeester mijn nieuwe boek de komende dagen zal toesturen.

Bert Overbeek is behalve schrijver ook al 25 jaar werkzaam als trainer, coach en manager werkzaam in organisaties uit talloze sectoren. Zijn nieuwe boek 'De schakelaar' over het leiderschap van de toekomst is net uit. Er is ook een e-learning- en een trainingsprogramma van. Voor informatie over deze maatwerktrajecten kun je je wenden tot bert_overbeek@hotmail.com