Bert Overbeek

Everyone seems to be concerned about COVID, but the impact of the virus on our society is insignificant compared to what is happening to us right now with artificial intelligence. Robots and computers can easily beat humans at chess or the complicated GO-game and an expert audience is hardly able to distinguish a Bach composition by the computer from a real Bach composition. Computers are learning themselves literally everything and this process is irreversible.

Not everyone has a passion for computers, but there is a revolution going on in the world of machines. We should no longer close our eyes for this evolutionary development if we want to improve the conditions for people, animals and the earth. Fortunately for people who are not interested in computers there are people like Mo Gawdat.  They understand the art of explaining artificial intelligence in understandable language.

‘Groei door verval’ is een drieluik dat handelt over de evolutie, het heden en toekomst van onze aarde. Het geeft de lezer een perspectief op onze tijd en de toekomst.

Van oerknal via kunstmatige intelligentie naar klimaatopwarming en daarna, dat alles beschrijft het boek. Werkelijk van alles komt langs. Filosofie, spiritualiteit, maar ook heel veel moderne wetenschappelijke inzichten. De manier waarop Bert Overbeek deze zaken met elkaar verbindt is uniek in de wetenschapsbeschouwing en literatuur. Het boek is geschreven vanuit een (fictieve) hogere macht, die de hele geschiedenis heeft meegemaakt vanaf de grondlegging van ons universum.

Op Linkedin werd weer eens gemopperd over heidagen. We moesten ze afschaffen, vond een aantal mensen. Ze zijn  langdradig, hoor je dan, ze leveren niets op en de trainers staan er alleen maar narcistisch geïnspireerd te zijn. Het is niet de eerste keer dat ik dit soort kritieken lees.

Voel ik me als trainer aangesproken? Not at all. Ik zit nu 27 jaar in het vak (want een vak is het) en zie in 99% van de gevallen tevreden tot zeer tevreden deelnemers. En dat geldt ook voor een aantal collega’s van me, die ook begrijpen dat het een vak is. De keren dat dat niet zo was, zijn op een hand te tellen. En dan vond ik het vaak aan mezelf liggen.

Wie -zoals ik- regelmatig in hotels verblijft, wordt ondergedompeld in de weelde van de luiheid. Je hoeft, buiten het verrichten van je werk, immers niets. Als je om vier uur klaar bent, staat de poort van het lanterfanteren en lui in de lounge lummelen wagenwijd voor je open. Geen met etenresten besmuikte borden die per sé afgewassen willen worden, geen vuile kleren die bedelen om een wasbeurt, geen stoffige vloer die in je geweten mekkert om gezogen te worden, terwijl je ook nog eens op je wenken wordt bediend door charmante obers en serveersters als je iets wilt drinken of eten.

Het is eigenlijk bizar dat ik zo van mensen houd; dat ben ik eens met mijn vrienden die dit verschijnsel regelmatig opmerken als ik weer eens over mijn trainingservaringen praat. En als ik ‘mensen’ zeg bedoel ik die ene specifieke soort die we ‘homo sapiens’ noemen. De enige mensensoort die we nog hebben. Vroeger hadden we er meerderen. Net zoals je onder apen bonobo’s, makaken en gibbons hebt.

Jij en ik zijn onderdeel van die nog steeds flink uitdijende sapiens-familie. Op dit moment gedragen de bijna 8 miljard homo sapiens-leden zich zoals de sauriërs dat ooit deden. Ze regeren over de wereld, al doen ze dat een stuk slechter dan de giga-reptielen die zo’n 70 miljoen jaar geleden door een meteoriet-inslag aan hun einde kwamen.

Sommige trainers zien vaardigheidstrainingen als een eerste stap in hun carrière. Als ze wat langer trainer zijn willen ze het vaak loslaten. Terwijl vaardigheidstrainingen het meeste effect hebben op samenwerking en gedragsverandering. Kleine veranderingen in het gedrag leiden immers tot grote resultaten.

Vandaar dat wij, coach/actrice Karin Six en trainer/coach Bert Overbeek, ons erin hebben gespecialiseerd.  Al meer dan 25 jaar. Voor ons is vaardigheidstraining meer dan ‘een eerste stap in onze carrière’. Het gaat immers om de deelnemer en zijn leerproces. En die heeft veel baat bij oefening van praktijkcases, het delen daarvan met mededeelnemers en reflectie.

Toen de wijze (en in de seventies zeer populaire) schrijver Heere Heeresma zei, dat mensen zich kunnen ontwikkelen van natuurdriftige tot geestdriftige wezens bedoelde hij niet, dat ze moesten groeien van promiscue tot celibataire mensen. Vaak worden dit soort teksten zo benaderd. Maar Heeresma wilde meer dan dat. En nu, 50 jaar later, nu de biologie ons mensbeeld heeft aangescherpt, kunnen we Heeresma’s opvatting zelfs verdiepen.

Wat Heeresma bedoelde was duidelijk. In ons schuilen een aantal mechanismes die we in zijn woorden, ‘gemeen hebben met het gedierte des velds’. Denk hierbij aan overlevingsmechanismes, emoties, territoriumdrift, bezitsdrang, voortplantingsdrang en tribal mechanismes, zoals: wel voor de eigen ‘stam’, de eigen familie, de eigen groep zorgen, maar niet voor anderen.

Duurzaamheid, diversiteit en aantrekkelijkheid zijn drie belangrijke kenmerken van de organisatie van de toekomst. Een toekomst die ook nog eens gevormd zal gaan worden door algoritmes en robots. Dat vraagt nogal wat van ondernemers, leiders en managers. Mede hierom schreef ik in 2020 een soort reisgids voor het leiderschap van de toekomst, ‘De schakelaar’ (https://futurouitgevers.nl/auteurs/bert-overbeek/)

Slimme ondernemers hebben door, dat juist het menselijk aspect niet verwaarloosd kan worden in een digitale toekomst. Veel bedrijven concentreren zich op die digitalisering, maar IT-goeroes zeggen dat juist de menselijke component niet vergeten mag worden. Zelf maakte ik onlangs mee hoe kil bijvoorbeeld ABN AMRO reageert, als je rekening wordt geplunderd. Zo’n organisatie vergeet tijdens deze digitale revolutie te communiceren en daarvan zie je de weerspiegeling in de media. Hoezo reputatiemanagement?