Projecten? Weg ermee!

Het is persoonlijk en ook niet helemaal terecht van mij, maar ik erger me aan stappendenkers. Mensen die een probleem altijd maar willen aanpakken met een project en bijbehorend plan. Projecten schieten zo vaak hun doel voorbij. Ze zijn bedoeld om ergens structuur in aan te brengen, maar dat kan veel beter door goede aansturing door het zetelend management. Soms is een organisatie net een oorlogsgebied. De projecten worden als bommen de organisatie in gemikt.
Het merendeel mist zijn doel. In een bedrijf waar het management zijn verantwoordelijkheid neemt, zijn ze echt niet nodig. Kan iemand me dus uitleggen waarom we in hemelsnaam al die projecten bedenken? Dank bij voorbaat.

Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren

Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)

Word een pro!

SCHRIJF MEE >>

Gerard de Bruijn
Lid sinds 2019
In dit artikel worden twee echelons "stappendenkers" door elkaar gepresenteerd: hoger en uitvoerend management. Hierdoor wordt - naar mijn mening - ten onrechte een verkeerd beeld geschetst van projecten. Het bedenken van projecten is belangrijk. Mijn ervaring daarmee is dat het houvast geeft aan personen die sturing zoeken in de uitvoering van een eenmalig werk; voor complexe werken geeft het een structuur. Ook voor politieke besturen is het een beeldvorming van de resultaten waarvoor zij een weg hebben uitgezet.
Er zijn wel een aantal problemen te noemen die spelen rond projecten. Net als wordt aangegeven is het "als een bom de organisatie ingooien" het eerste probleem (ook wel aangeduid als "een over de schutting" project). Hier speelt het scheidingsvlak tussen plan/beleid en uitvoering (lees: theorie en praktijk) een rol. De bedenkers van een project leggen te weinig kontakt met de uitvoering in de voorbereiding. Ik heb dit al vaker meegemaakt in de praktijk. Hierdoor gaat er veel mis in de uitvoering van projecten. Vele projecten zitten nog in een voorbereidende processtructuur en nog niet in de uitvoeringsfase. Hier is het niet juist definiëren wanneer een project rijp is voor een projectmatige aanpak de crux. Vele projecten zijn nog niet zover dat de belanghebbenden het eens zijn over de doelstellingen, kosten, haalbaarheid, risico's en dergelijke. Concreet zijn de doelstellingen nog niet helder.
Als tweede probleem noem ik het feit dat algemene projectmanagers een veelal theoretische denkkader hebben bij uitvoering. In die zin worden in organisaties ook mensen aangewezen als projectleiders/-managers die geen of weinig ervaring hebben met specifieke projecten. Natuurlijk helpt theorie voor de praktijk, maar er dient een goede balans te zijn.
Het is geen limitatieve opsomming, maar als men beter nadenkt wat nu een project is en vooral wanneer men over kan stappen naar de uitvoering, namelijk nadat het voorbereidingsproces helemaal is uitgedacht, zal de uitvoering in kwaliteit verbeteren. Wat niet moet worden vergeten is dat projectmanagement een goed instrument is, maar geen wondermiddel. Het eenmalige van projecten geeft wel aan dat er geen ervaring aanwezig is en dat gezocht moet worden naar een goede structuur.
Met de steller van het artikel ben ik het dan ook eens dat het hogere management beter moet nadenken over projecten en hun rijpheid (goed opdrachtgeverschap). Een projectleider/-manager heeft hier echter zelf ook een rol (goed opdrachtnemerschap). 
Antwoord op de vraag waarom projecten worden bedacht kan naast de genoemde houvast en beeldvorming nog met een volgend element worden aangevuld. Projecten zijn nodig in complexe omgevingen waar meerdere belangen in het geding zijn. Er is hiervoor een viertal belangen te noemen die de complexiteit van de omgeving waar projecten zich afspelen aangeven: economische-,  politieke-, omgevings-, en juridische belangen. Er zijn er natuurlijk nog meer, maar het is begrijpelijk dat als we niet in stappen denken met de genoemde complexiteit in belangen, het een chaos wordt en vele uitvoeringen nog meer dan nu zullen vastlopen. Persoonlijk kan ik zeggen dat projecten en projectmanagement een zeer boeiend terrein is, maar wel een terrein waarbij de nodige kennis en ervaring een voorwaarde is.