We zijn volgens het NRC toe aan een upgrading van de complotdenkers, en ik vind het een fijne invalshoek. Luisteren in plaats van zenden en niet bij voorbaat mensen uitsluiten omdat ze iets beweren dat in eerste instantie vreemd oogt. Ik heb het artikel iets bewerkt en ingekort, want het NRC heeft nogal eens nodeloos lange zinnen.'Complottheorieën zijn niet zomaar theorietjes over alternatieve feiten, maar bieden uitgebreide verhalen over wat een rechtvaardige samenleving is, hoe macht werkt.
In een tijd zoals deze waarin het oude dominante verhaal van de samenleving volgens veel denkers wankelt, snap ik de honger naar een nieuw verhaal.
Klinken er bij de mensen die in complotten geloven namelijk geen reële zorgen door over bijvoorbeeld de macht van Big Pharma, (sociale) media, over steeds indringender privacyschendingen van de overheid? Het gevoel van machteloosheid, het verlies van autonomie dat veel burgers ervaren over wezenlijke zaken in hun leven. (...)
Waar is het progressieve, enthousiasmerende toekomstverhaal gebleven? Door de hele geschiedenis leven complottheorieën op in tijden van crises en transities. En zeker nu complottheorieën ook als geopolitiek wapen worden gebruikt door landen om hun rivalen van binnenuit te verzwakken, zijn we er voorlopig nog niet vanaf. De bovenstroom van de samenleving is turbulent, dus ontstaat er meer ruimte voor allerlei onderstromen.
Luisteren naar die onderstromen is een goede tip. Al was het alleen maar om beter te begrijpen waar de zorgen zitten, waar dat wantrouwen vandaan komt, en om mensen in te sluiten in plaats van uit te sluiten.
In een tijd van omwentelingen, zoals deze, moet je vooral even stoppen met zenden, en starten met heel goed luisteren. Dat is de enige manier waarop je een beetje een idee kunt krijgen van wat er op je afkomt en wat je daarmee kunt.'
Het past in elk geval bij mijn mening. Ik heb altijd geloofd dat we elkaar moeten vasthouden als mensen, ook al denken we nog zo verschillend. Beleid rond het virus zou ons niet zo mogen vervreemden van elkaar. Wie op liefde inzet, ziet in dat de ander voor rotte vis uitmaken ons niet vooruit helpt. Het drijft de critici van je samenleving naar de periferie en maakt een soort outcasts van ze.
Maar ja, mensen, he. Die slaan elkaar de hersens al in voor een stukkie land of een hemel vol zelfbedachte goden...
Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren
Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)
Word een pro!
SCHRIJF MEE >>